निर्णय नं. ६२३३ - लेनदेन.

निर्णय नं. ६२३३     ने.का.प. ०५३ अङ्क ७

 

संयुक्त इजलास

माननीय न्यायाधीश श्री ओमभक्त श्रेष्ठ

माननीय न्यायाधीश श्री केदारनाथ आचार्य

संवत् २०५१ सालको दे.पू.नं. ... १९४४

फैसला मितिः २०५३।६।१४।२

मुद्दाः लेनदेन ।

 

पुनरावेदक

प्रतिवादीः जिल्ला धनुषा वघचौरा गा.वि.स. वडा नं. १ वस्ने राम नारायण खतवे ।

बिरुद्ध

विपक्षी

वादीः ऐ.ऐ. वस्ने सत्य नारायण खतवे ।

ऐ.ऐ. वस्ने महेश्वर सिंह राजपुत ।

 

·         घरको मुख्य व्यक्तिले गरेको  व्यवहारमा गोश्वारा धनवाट चल्छ भन्ने लेनदेन व्यवहारको ८ नं. र सोही नं. वमोजिम लगाएको ऋण सवै अंशियारलार्ई भाग लाग्छ भन्ने अंशवण्डाको १८ नं. को कानुनी व्यवस्था भएकोले सत्य नारायण र राम नारायण खतवे भएको अंश मुद्दामा ऋणको सम्वन्धमा पछि साहुको उजुरी परेको वखत ठहरे वमोजिम हुने भनी भएको फैसला अन्तिम भैरहेको अवस्थामा प्रतिवादी सत्यनारायणले लिएको ऋण निजको अंशियार रामनारायणले तिर्न नपर्ने भन्न  नमिल्ने ।          

     (प्र.नं. १०)

 

पुनरावेदक प्रतिवादी तर्फवाटः

विपक्षी वादी तर्फवाटः

अवलम्वित नजीर :

फैसला

     न्या.ओमभक्त श्रेष्ठः पुनरावेदन अदालत जनकपुरको मिति २०४९।११।१० को फैसला उपर यस अदालतमा पुनरावेदन परेको प्रस्तूत मुद्दाको संक्षिप्त तथ्य एवं ठहर यस प्रकार छ ।

      २. प्रतिवादीले म संग २०३९।३।१४ मा रु.१३,०००। लिई कपाली तमसूक गरी दिई भाखाभित्र सावां व्याज र कोर्टफि समेत दिलार्ई भराई पाउं भन्ने समेत फिराद  दावी ।

      ३. दाजु  रामनारायण र म सगोलमा रहंदा विपक्षी संग ऋण लिएको हो, हामी बीचमा अंश मुद्दा चल्दा फांटवारीमा उल्लेख भएको ऋण साहुको दावी परेका वखत ठहरे वमोजिम हुने गरी निर्णय भईसकेकोले आधा दाजु  र आधा म तिर्न तयार छूं भन्ने प्रतिउत्तर जिकिर ।

      ४. वादी प्रतिवादी मिली लेनदेन कारोवार गरे होलान म लिखतमा साक्षी नभएकोले थाहा  छैन । मैले अंश पाई सकेको समेत हुंदा ऋण तिर्नु पर्ने होईन भन्ने समेत अ.वं. १३ढ नं. अनूसार वुझिएको रामनारायण खतवेले गरेको  वयान ।

      ५. अघि भएको अंश मुद्दाको फैसलामा हाल ऋण भाग वण्डा नलाग्ने ठहर्छ भनी फैसला भएकोले वुझिएका रामनारायण समेतवाट ऋण भराई पाउं भन्ने प्रतिवादीको जिकीर मनासिव नहुंदा वादी दावीको सावां व्याज प्रतिवादी सत्यनारायणवाट भरी पाउने ठहर्छ भन्ने शूरु धनुषा जिल्ला अदालतको फैसला ।

      ६. अंश मुद्दामा ऋण देखाउंदा दाजुको विरोध नपरेको, म घरको मुख्य रहेकोमा स्वीकार गरेकोले आधा अंश लिने दाजु ले समेत ऋण तिर्नु पर्नेमा मैले मात्र तिर्नु पर्ने ठहर गरेको शूरुको निर्णय त्रूटिपुर्ण हुंदा वदर गरी पाउं भन्ने समेत प्रतिवादी सत्य नारायण खतवेको जनकपुर अंचल अदालतमा परेको पुनरावेदन पत्र ।

      ७. घरको मुख्य व्यक्तिले गरेको ऋणमा सम्पुर्ण अंशियारको हक भाग लाग्ने हुंदा शूरुको निर्णय विचारणीय भएकोले अ.वं. २०२ नं. अनूसार विपक्षी झिकाउनू भन्ने पुनरावेदन अदालत जनकपुरको आदेश ।

      ८. ऋण रु.१३,००० ।र कानून वमोजिमको व्याज वादीले सत्यनारायण र राम नारायणवाट भराई लिन पाउने ठहर्छ । ती दुवै व्यक्तिवाट भराई पाउने ठहर्‍याउनू पर्नेमा सत्यनारायणवाट मात्र भराई दिने ठहराएको शूरुको फैसला उल्टी हुने ठहर्छ भन्ने पुनरावेदन अदालत जनकपुरको मिति २०४९।११।१० को फैसला ।

      ९. सत्य नारायणले सगोलमा रहंदाको अवस्थामा वादीसंग कर्जा लिएको भए म उमेर पूगेको दाजु लार्ई पनि रोहवरमा नराखी कर्जा दिने थिएन । कर्जा दिंदा अंशियारलार्ई रोहवरमा नराखेवाट सत्यनारायणले मात्र एकलौटी लिए खाएकोलार्ई अन्यथा भन्न मिल्दैन । फांटवारीमा ऋण देखाउंदैमा लेनदेन व्यवहारको ८ नं. यस्तोमा कदापी लाग्न सक्तैन । जसले लिखत गरी दिएको छ उसले मात्र ऋण तिर्न पर्ने गरी भएको ईन्साफ उल्टी गरी मैले नखाएको कर्जा म समेतवाट भरी पाउने ठहराएको पुनरावेदन अदालत जनकपुरको फैसला उल्टाई शूरु धनुषा जिल्ला अदालतको फैसला सदर गरी पाउं भन्ने समेतको तारेखमा नवस्ने गरी रामनारायण खतवेको यस अदालतमा परेको पुनरावेदन पत्र ।

      १०. नियम वमोजिम पेश हुन आएको प्रस्तूत मुद्दाको मिसिल अध्ययन गरी प्रतिवादीले लिएको कर्जा रु.१३,०००। भाखा भित्र नवूझाएकोले सावां व्याज समेत भराई पाउं भन्ने फिराद दावी र दाजु  रामनारायण र म सगोलमा रहंदा कर्जा लिई साहुको दावी परेका वखत ठहरे वमोजिम निर्णय हुने गरी अंश मुद्दामा निर्णय भईसकेकोले आधा दाजुले र आधा मैले तिर्न मंजुर छ भन्ने प्रतिवादी सत्य नारायणको प्रतिउत्तर तथा म लिखतमा साक्षी नभएको र मैले अंश पाई सकेको हुंदा सो कर्जा मैले तिर्नु पर्ने होईन भन्ने राम नारायणको वयान समेत भएको प्रस्तूत मुद्दामा वादी दावीको सांवा व्याज प्रतिवादी सत्यनारायणबाट मात्र भरी पाउने ठहराएको शूरु धनुषा जिल्ला अदालतको फैसला केही उल्टी गरी वादी दावीको सावां व्याज सत्य नारायण र रामनारायण दुवैवाट भराई पाउने ठहराएको पुनरावेदन अदालत जनकपुरको फैसला उपर कर्जा सम्वन्धमा रामनारायण खतवेको यस अदालतमा पुनरावेदन परेको देखिन्छ । वादीसंग लिएको कर्जा सत्यनारायण र रामनारायण दुवैवाट भराई दिने ठहराएको पुनरावेदन अदालत जनकपुरको इन्साफ मिलेको छ छैन ? सो कूराको निरोपण गर्नू पर्ने भई विचार गर्दा यिनै सत्य नारायण खतवे प्रतिवादी र रामनारायण खतवे वादी भएको ०४३ सालको दे.पू.नं. ६२७ को अंश मुद्दामा तायदाती फांटवारीमा उल्लेख भएका ऋण पछि साहुको उजुरी परेको वखत ठहरे वमोजिम हुने भनी भएको फैसला अन्तिम भई रहेको र सो अंश मुद्दामा सत्य नारायणलार्ई घरको मुख्य भनी रामनारायणले स्वीकार गरेको पुनरावेदन अदालत जनकपुरको फैसलामा उल्लेख भएको तथ्यलार्ई पुनरावेदकले इन्कार गर्न नसकी केवल जस्ले ऋण लिएको हो उस्ले मात्र तिर्न पर्ने भन्ने पुनरावेदन जिकीर लिएको पाईन्छ । घरको मुख्य व्यक्तिले गरेको व्यवहारमा गोश्वरा धनवाट चल्छ भन्ने लेनदेन व्यवहारको ८ नं. र सोही नं. वमोजिम लगाएको ऋण सवै अंशियारलार्ई भाग लाग्छ भन्ने अंशवण्डाको १८ नं. को कानुनी व्यवस्था भएकोले सत्यनारायण र रामनारायण खतवे भएको अंश मुद्दामा ऋणको सम्वन्धमा पछि साहुको उजुरी परेको वखत ठहरे वमोजिम हुने भनी भएको फैसला अन्तिम भैरहेको अवस्थामा प्रतिवादी सत्यनारायणले लिएको ऋण निजको अंशियार रामनारायणले तिर्न नपर्ने भन्न मिलेन । अतः धनुषा जिल्ला अदालतको ईन्साफ केही उल्टी गरी वादीलार्ई दुवै अंशियारहरु राम नारायण खतवे र सत्य नारायण खतवे समेतवाट सांवा रु.१३,०००। र कानून वमोजिमको व्याज समेत भराउने ठहराएको पुनरावेदन अदालत जनकपुरको फैसला मिलेकै देखिंदा पुनरावेदन जिकिर पूग्न सक्तैन । धरौटी पुनरावेदन हुंदा पुनरावेदकलार्ई फैसला भएको जानकारी दिनू । मिसिल नियमानूसार बुझाई दिनु ।

 

उक्त रायमा म सहमत छु ।

 

न्या. केदारनाथ उपाध्याय

 

इति सम्वत २०५३ साल असोज १४ गते  रोज २ शुभम् .....    ।