निर्णय नं. १६६६ - उत्प्रेषणको आदेश जारी गरिपाउँ

निर्णय नं. १६६६     ने.का.प. २०४० अङ्क ६

 

डिभिजनबेञ्च

माननीय न्यायाधीश श्री बासुदेव शर्मा

माननीय न्यायाधीश श्री जोगेन्द्रप्रसाद श्रीवास्तव

सम्वत् २०३९ सालको रिट नं. १६८१

आदेश भएको मिति  : २०४०।५।२६।१ मा

निवेदक      : का.न.पं.वडा नं.११ थापाथली बस्ने भक्तिलाल श्रेष्ठ समेत

विरूद्ध

विपक्षी : जग्गा नाप जाँच ऐन, २०१९ को दफा ११(ख) अन्तर्गत प्र.जि.अ.को अध्यक्षतामा गठित       समिति मुकाम जिल्ला कार्यालय काठमाडौं डिल्लीबजार समेत

विषय : उत्प्रेषणको आदेश जारी गरिपाउँ

(१)                निवेदकको जिकिरबाट हक बेहकको प्रश्न उपस्थित भएको देखिँदा समितिलाई निर्णय गर्ने अधिकार नभएको ।

(प्रकरण नं. ११)

निवेदकतर्फबाट      : विद्वान वरिष्ठ अधिवक्ता श्री सर्वज्ञरत्न तुलाधर (२४८)

विपक्षीतर्फबाट : विद्वान सरकारी अधिवक्ता श्री पन्नामान तुलाधर

आदेश

न्या.बासुदेव शर्मा

१.     नेपालको संविधानको धारा ७१ अन्तर्गत उत्प्रेषणको आदेश जारी गरी विपक्षी समितिको ०३७।९।१९ को निर्णय बदर गरिपाउँ भनी रिट निवेदन मिति ०३९।१।१० मा दर्ता भएको रहेछ ।

२.    संक्षिप्त तथ्य एवं जिकिर : का.न.पं.वडा नं.२१ कि.नं.१८१५ को घर मध्ये जमीन तलाको ०–०–१–२ घर पसल मध्ये म आनन्दलालको १० आना र म भक्तिलालको ६ आना हक भएकोले ०३८।७।२२ मा ज.ध.प्र.पूर्जा पाएका थियौं ।

३.    हामीहरूको हक भोगचलन दर्ताको उपरोक्त घर पसल जग्गामा म समेतको ६ खण्डको १ खण्ड हक लाग्ने हुँदा सोही बमोजिम हक कायम दर्ता गरिपाउँ भनी माणिकलाल समेतले २ नं.सर्भे नापी टोली ३ नं.नापी गोश्वारामा उजूरी दिई कारवाही चल्दा उक्त कि.नं.१८१५ आनन्दलाल भक्तिलालको नाममा सगोल दर्ता भइसकेको क्षेत्रीय किताबबाट देखिएकोले हक कायम गर्न ऐनको म्यादभित्र जिल्ला अदालतमा नालेस गर्न जानु भनी माणिकलाल समेतलाई ०३७।४।२७ मा सूचना दिइएकोमा निज माणिकलाल समेत कसैले पनि अदालतमा नालेस गर्न जानुभएन । पुनः माणिकलालले २०३७।६।२।५ मा ३ नं.नापी गोश्वारामा उही विषयको निवेदन गर्नुभएको रहेछ । माणिकलालको उजूरीबाट कारवाही चली पेश हुनआएको १९८४।१।६ को नं.२५६ को छोडपत्रमा पाटी भत्केबिग्रेमा तिमीहरूबाट खर्च लगाई हामीहरूको दत्त थामी पसल थापी बास बस्न आउनेहरूलाई राखी तिमीहरूको सन्तान दरसन्तान पर्यन्त बस्नु भन्ने उल्लेख भएकोले कि.नं.१८१४, १८१५, १८१६ को भइसकेको दर्ता बदर गरी दिने उपरोक्त व्यहोरा क्षेत्रीय किताबमा जनाई दिने भनी ०३७।९।१० गते निर्णय भएको मिति ०३८।११।१८ गते नक्कल लिँदा थाहा भयो ।

४.    हामीहरूको नाउँमा नापी भई मोठ लगतमा हाम्रो नाउँमा दर्ता भई ज.ध.द.प्रमाणपूर्जा पाइसकेको । हामीहरूको दर्ता ज.मी.को १८ नं.ले दर्ता बदर खिचोलामा मुद्दा चली अदालतले बाहेक विपक्षी प्रशासकीय निकायले बदर वातिल गर्नसक्ने कुनै अधिकार छैन । कसैको उजूर नपरी नापीको अवस्था गुज्रिई हामीहरूको नाउँमा दर्ता भइसकेको अवस्था आफ्नो अधिकार कार्यक्षेत्र बाहिर परिसकेको कुरामा विपक्षी समितिले कारवाही निर्णय गर्नु अनाधिकृत हुँदा विपक्षी समितिले हामीहरूको दर्ता बदर गर्ने गरी गरेको ०३७।९।१९ को निर्णय उत्प्रेषणको आदेश जारी गरी बदर गरिपाउँ भनी रिट निवेदकले जिकिर लिएको रहेछ ।

५.    विपक्षीहरूद्वारा लिखितजवाफ मगाई गर्नु भन्ने यस अदालतको ंिसंगलबेञ्चको मिति ०३९।१।१२।१ को आदेशानुसार प्राप्त हुनआएको लिखितजवाफ यस प्रकार छन् ।

६.    समितिबाट ०३९।९।१९ मा दर्ता बदर गर्ने (२४९) निर्णय भएपछि सो निर्णय क्षेत्रीय किताबमा जनाउन कर्मचारीको गल्तीले भूल भएको कारणबाट निजका नाउँमा ज.ध.प्रमाणपूर्जा तयार भई गरेको भए पनि निर्णय भन्दा पछिल्लो मितिमा तयार भएको दर्ता प्रमाणपूर्जा कानुनतः अमान्य हुने भएकोले दर्ता प्रमाणपूर्जा पाएको प्रमाणलाई आधार मानी अर्कोले दत्त राखेको पाटीलाई आफ्ना  नाउँमा दर्ता गराई लिएको पक्का प्रमाणमा सार्वजनिक पाटी दर्ता गराई लिने औचित्य निवेदकको नभएकोले रिट निवेदन खारेज होस भन्ने जग्गा नाप जाँच ऐन, २०१९ को दफा ११(ख) अन्तर्गत गठित समितिका सदस्यसचिवको लिखितजवाफ ।

७.    नापीले आफ्नो निर्णय आफैंंले बदर गरेको नभई अड्डाका कर्मचारीको गल्तीबाट भएको निर्णय कानुनद्वारा अधिकार प्राप्त समितिले कानुन बमोजिम निर्णय गरेकोले सो निर्णय कानुन बमोजिम अनाधिकृत छैन विपक्षीको निवेदन खारेज हुनुपर्दछ भन्ने माणिकलाल श्रेष्ठ ।

८.    तारेखमा रहेका निवेदक आनन्दलाल श्रेष्ठ र विपक्षी माणिकलाल श्रेष्ठलाई रोहवरमा राखी निवेदकतर्फका विद्वान वरिष्ठ अधिवक्ता श्री सर्वज्ञरत्न तुलाधर विपक्षी माणिकलाल श्रेष्ठको तर्फबाट बद्रीप्रसाद शर्मा र समितिको तर्फबाट खटिई उपस्थित हुनुभएका विद्वान सरकारी अधिवक्ता श्री पन्नामान तुलाधरको बहस समेत सुनियो ।

९.    प्रस्तुत मुद्दामा रिट निवेदकको माग बमोजिमको आदेश जारी हुने नहुने के रहेछ ? निर्णय दिनुपरेको छ ।

१०.    हामीहरूको नाउँमा नापी भई मोठ लगतमा हाम्रो नाउँमा दर्ता भई ज.ध.प्रमाणपूर्जा पाइसकेको अवस्थामा विपक्षी समितिले हामीहरूको दर्ता बदर गर्ने गरी ०३७।९।१९ को निर्णय बदर गरिपाउँ भनी रिट निवेदकले जिकिर लिएको देखिन्छ ।

११.    तेरो मेरो परेको जग्गाको कुरामा विपक्षी समितिले हेरी गरेको निर्णय अधिकारक्षेत्रात्मक त्रुटिपूर्ण निर्णय देखिएको भनी निवेदक बाबाकुमारी श्रेष्ठ समेत विपक्षी प्रमुख जिल्ला अधिकारी काठमाडौं जिल्ला कार्यालय समेतको रि.नं.११३३ मा यसै अदालतबाट सिद्धान्त प्रतिपादित भएको र प्रस्तुत मुद्दा पनि निवेदक भक्तिलाल श्रेष्ठ र आनन्दलाल श्रेष्ठको जिकिरबाट हक बेहकको प्रश्न उपस्थित भएको देखिँदा समितिलाई निर्णय गर्ने अधिकार नभएकोले उत्प्रेषणको आदेश जारी गरी समितिले गरेको ०३७।९।१९ को निर्णय बदर गरी दिने ठहर्छ । जानकारीको लागि यो आदेशको प्रतिलिपि विपक्षी कार्यालयकहाँ पठाउन महान्यायाधिवक्ताको कार्यालयमा पठाई नियम बमोजिम गरी फाइल बुझाई दिनु ।

 

उक्त रायमा म सहमत छु ।

 

न्या.जोगेन्द्रप्रसाद श्रीवास्तव

 

इतिसम्वत् २०४० साल भाद्र २६ गते रोज १ शुभम् । (२५०)

