निर्णय नं. ६७२३ - जिउमास्ने वेच्ने
नि.नं. ६७२३ ने.का.प. २०५६ अङ्क ५
संयुक्त इजलास
माननीय न्यायाधिश श्री कृष्णजंग रायमाझी
माननीय न्यायाधिश श्री हरिप्रसाद शर्मा
संवत २०५४ सालको फौ.पु.नं. ... १८४२
फैसला मिति : २०५५।१२।४।५
मुद्दा : जिउमास्ने वेच्ने ।
पुनरावेदक /प्रतिवादीः सुनसरी जिल्ला दुहवी गा.वि.स. वडा नं. ७ घर भै हाल कारागार शाखा विराटनगरमा थुनामा रहेकी गिता परियार
विरुद्ध
प्रत्यर्थी /वादी : वम वहादुरको प्रतिवेदनले श्री ५ को सरकार
§ प्रतिवादी गीता परियारले अदालतमा वयान गर्दा कसुरमा इन्कारी वयान गरेतापनि मौकामा अधिकार प्राप्त अधिकारी समक्ष वयान गर्दा कसुर गरेकोमा सावित रहेको देखिन्छ । वेश्यावृत्तिमा लगाइएको व्यक्तिहरु ललिता र कोपिलाको जिउ मास्ने वेच्ने कार्य (नियन्त्रण) ऐन, २०४३ को दफा ६ को उपदफा (१) वमोजिम भएको वयान उपदफा (२) वमोजिम जिल्ला अदालतबाट प्रमाणित गराएको पनि देखियो । यस्तो प्रमाणित वयान झुठ्ठा हो भन्ने प्रमाण अभियुक्तले पुर्याउनु पर्ने जिउ मास्ने वेच्ने कार्य (नियन्त्रण) ऐन, २०४३ को दफा ७ को उपदफा (२) ले प्रष्ट गरेको छ । बुझिएका व्यक्तिहरुको वकपत्र व्यहोरा समेतबाट प्रतिवादीले कसुर गरेको भन्ने पनि देखिएको छ । प्रतिवादी तर्फबाट उल्लेखित वयान व्यहोरा झुठ्ठा हो भन्न सकिने प्रमाण समेत गूजार्न सकेको नदेखिएकोले समेत पुनरावेदन अदालत विराटनगरले प्रतिवादी गीता परियारलाई अभियोग दावी वमोजिमको कसुर गरेको ठहर्याई सजाय गरेको इन्साफ मिलेको देखिंदा मनासिव ठहर्ने ।
(प्र.नं. १९)
पुनरावेदक प्रतिवादीतर्फवाट : विद्वान अधिवक्ता श्री अग्नी खरेल
विपक्षी तर्फबाटः
अवलम्वित नजीरः
फैसला
न्या.कृष्णजंग रायमाझीः पुनरावेदन अदालत विराटनगरको मिति २०५३।९।२३ को फैसला उपर न्याय प्रशासन ऐन, २०४८ को दफा ९ अन्तर्गत यस अदालतमा पुनरावेदन पर्न आएको प्रस्तुत मुद्दाको संक्षिप्त विवरण तथा ठहर यसप्रकार छ ।
२. गीता परियारको घरमा वाहिरबाट महिला एवं केटीहरु ल्याई लुकाई राखी केटाहरु खोजी वेश्यावृत्ति धन्दा चलाई रहेको भन्ने कुरा सुराक पाएकोले निजहरुलाई पक्राउ गरी जिउ मास्ने वेच्ने महल अन्तर्गत कारवाही होस भन्ने प्र. ह. अर्जून दाहालको प्रतिवेदन ।
३. गीता परियारले आफ्नो घरमा केटीहरु ल्याई लुकाई फकाई प्रलोभन समेतमा पारी वेश्यावृति गराउछन भन्ने सुराक अनुसार निजको घरमा छापा मार्दा औरावनी ५ वस्ने ललिता सार्की, सोनापुर २ वस्ने कोपिला सार्की फेला परेकाले मौखिक सोधपुछ गर्दा गीता परियारले हामीलाई ल्याई वेश्यावृति गराई राखेको र घर कोठाबाट वाहिर निस्कन समेत दिएको छैन भनि वताएकीले वेश्यावृति गराउने निज गिता परियार समेतलाई पक्राउ गरी दाखिला गरेको छु भन्ने प्र.स.नि. वम वहादुर कोइरालाको प्रतिवेदन ।
४. मिति २०५२।२।२ गते दुहवी हाट जांदा गीता परियारसंग भेट भई निजले आज मेरो घरमा वसौं भनि कर लगाइएकीले वस्दा राती दुईजना नचिनेको मानिस ल्याई हामीलाई धेरै राम्रो कपडा चप्पल किनी दिन्छु, पैसा दिन्छु भनि मानिसहरुसंग यौन सम्पर्क गर भनि फकाउदा हामी नमानेपछि ती व्यक्तिहरुले निजै गिता र निजको वैनीसंग नै यौन सम्पर्क गरी गए । ऐ.३ गते राती पनि नचिनेका २ जना लोग्ने मानिस आएपछि गिता परियारले पुनः हामीलाई फकाई निजहरुबाट पैसा लिई वत्ति निभाई हामी सुतेको ठाउंमा पठाई दिएपछि ति मानिसहरुले जवर्जस्ति करणी गरी गए ऐ. ५ गते राती पनि एक जना मानिस आई हामी मध्ये ललीता सार्कीलाई करणी गरी गए भन्ने समेत व्यहोराको ललीता सार्की र कोपिला सार्कीको छुट्टाछुट्टै प्रहरीमा भएको कागज ।
५. मिति २०५२।२।२ गते यी कोपीला र ललिता सार्कीसंग दुहवी हाटमा भेट भई मेरो घरमा वसौं भनि राखेकी थिए । ऐ. ४ गते एकजना लोग्ने मानिस आई तिनीहरुलाई रु.१००। मा यौन सम्पर्क गर्ने कुरा गर्दा मैले रु.५००। लाग्छ भनेपछि फर्किएर गए । मेरो सामुन्ने अनैतिक कार्य गराएको होइन भन्ने समेत व्यहोराको प्र. गीता परियारले प्रहरीमा गरेको वयान कागज ।
६. गीता परियारले नयां केटीहरु खोजेर घरमा ल्याई केटाहरुसंग पैसा लिई वेश्यावृति गराउने र मिति २०५२।२।७ गते प्रहरीले छापा मार्दा यि पिडित २ जना केटीहरु समेत वरामद भएको हो । गीता परियारको चरित्र ठीक छैन भन्ने समेत व्यहोराको एकै मिलानको वस्तुस्थिति मुचुल्का ।
७. मेरी छोरी ललिता र दिदीको छोरी कोपीला २०५२।२।२ गते दुहवी वजार हुंदै मावल जान्छौ भनि घरबाट हिडेको र २।३ दिनसम्म पनि नआएकोले खोजी गर्दै जांदा २०५२।२।७ गते दुहवी थानाले निजहरुलाई पक्राउ गरी लगेको भन्ने थाहा पाई यस कार्यालमा आई छोरीलाई सोध्दा हामीसंग पक्राउ परी आएकी गिता परियारले निजको घरमा हामीलाई राखी अन्यत्र पुरुषहरुसंग करणी गराई सो वापतको पैसा निज गीताले लिई हामीलाई घर जान्छौ भन्दा जान नदिएकीले प्रहरीले पक्राउ गरेको हो भनि वताएकोले निज गीता परियारले निजहरुलाई करकापमा पारी अन्यत्र पुरुषहरुसंग संभोग गराएकोले निजलाई कारवाही गरी पाउं भन्ने समेत व्यहोराबाट श्याम नेपाली र गायत्री देवी नेपालीको प्रहरी भएको कागज ।
८. मिति २०५२।२।२ गते दिदी गिता परियारले चिनेको भनेका ललीता र कोपीला सार्कीलाई घरमा ल्याई राखेको थियो । म सोही दिन हरैचा गएकी र ८ गते घर आउंदा दिदी समेतलाई पक्राउ गरी यस कार्यालयमा ल्याएको कुरा सुनेको हुं । मेरो अनुपस्थितिमा के भयो थाहा छैन र निजलाई यो भन्दा अगाडि चिनेकी थिइन । पिडितहरुको कुनै कपडा मेरो घरमा छैन भन्ने समेत व्यहोराको आरती परियारले प्रहरीमा गरेको कागज ।
९. योनीको वरिपरी सुनिएको पर्दा पहिले देखिनै च्यातिएको, निजहरु यौन क्रियाको अभ्यासत भएको सम्पर्क भएको २४ घण्टा भन्दा वढी भएको पाइयो भन्ने समेत व्यहोराको कोपीला र ललिता सार्कीको कोशी अंचल अस्पतालको परीक्षण रिपोर्ट ।
१०. प्र. गीता परियारले ललिता र कोपीला सार्कीलाई ललाई फकाई वेश्यावृति गराई अनेक प्रलोभन देखाई जवरजस्तीसंग वेश्यावृति गर्न दिन लगाएको भन्ने पिडितहरुको वयान तथा निज प्र. स्वयंको आंंशिक साविति तथा को.अं.अ को पत्रबाट पर्दा च्यातिएको र गूप्ताङ वरपर सुन्निएको भन्ने रिपोर्ट अनुसार पनि निज प्रतिवादीले ललिता र कोपिलालाई वेश्यावृति गराउन लगाएको भन्ने देखिएकोले वेश्यावृतिमा लगाउने निज गिता परियारलाई जिउ मास्ने वेच्ने कार्य नियन्त्रण्ँ ऐन, २०४३ को दफा ४(३) अनुसारको कार्यमा सोही ऐनको दफा ८(३) अनुसार संजाय गरी पाउं भन्ने समेत व्यहोराको अभियोग दावी ।
११. कोपीला र ललिता सार्की मेरो घरबाट वरामद भएको होइनन् खानतालासी मुचुल्कामा प्रहरीले सहि गर भन्दा सहिछाप गरेको हुं । ललिता र कोपिला सार्कीलाई मैले वेश्यावृतिमा लगाएको होइन । निजहरुसंग केही दिन अगाडि झगडा भएकोले त्यस्तो वयान गरेका हुन । प्रहरीमा भएको कागज मलाई नसुनाई सहि गराएका हुन । किन त्यस्तो कागज गराए थाहा छैन । वरामद पाउजु मेरो हो । मैले कसैलाई वेश्यावृति गराएको नहुंदा अभियोग दावी अनुसार संजाय हुनुपर्ने होइन भन्ने समेत व्यहोराको प्र. गीता परियारको अदालतमा भएको वयान।
१२. आदेशानुसार प्रतिवेदन वम वहादुर कोइराला तथा अर्जून दाहाल, ललिता तथा कोपिला सार्की, गायत्री नेपाली र प्रतिवादीका साक्षी समेतको वकपत्र भै मिसिल सामेल रहेको ।
१३. यसमा अभियोग दावी माथि उल्लेखित सबुद प्रमाणबाट समर्थित प्रमाणित भएको हुंदा प्र. गीता परियारले जिउ मास्ने वेच्ने कार्य (नियन्त्रण) ऐन, २०४३ को दफा ४(ग) को कसुर गरेको ठहर्छ । ऐ. ऐनको दफा ८(३) वमोजिम निजलाई कैद वर्ष १० (दश) हुनेछ भन्ने समेत व्यहोराको मिति २०५२।११।१६ को शुरु सु.जि.अ.को फैसला ।
१४. शुरु सुनसरी जिल्ला अदालतले म प्रतिवादीलाई हराई अन्यायपूर्ण फैसला गरी कानूनको त्रुटी गरेकोले उक्त फैसला वदर गरी अभियोग दावीबाट सफाइ पाउं भन्ने समेत व्यहोराको प्रतिवादीको पुनरावेदन पत्र ।
१५. यस्मा विभिन्न प्रमाणबाट प्रतिवादी गीता परियारले जिउ मास्ने वेच्ने कार्य (नियन्त्रण) ऐन, २०४३ को दफा ४(ग) को कसुर गरेको ठहर्याई शुरु सुनसरी जिल्ला अदालतबाट भएको फैसला मिलेकै देंखिंदा सदर हुने ठहर्छ भन्ने पुनरावेदन अदालत विराटनगरको मिति २०५३।९।२३ को फैसला ।
१६. पुनरावेदन अदालत विराटनगरको उक्त फैसलामा चित्त बुझेन प्रहरीमा गराइएको वयान मेरो इच्छँ विपरित गराइएको हो र त्यस्तो वयानलाई प्रमाणमा लिन मिल्दैन । ललिता सार्की र कोपिला सार्कीलाई घरमा राखी वेश्यावृति गराएको भन्ने विषयमा वादी पक्षबाट ठोस सबुद प्रमाण गूजार्न नसकेको अवस्थामा कसुरदार ठहर्याई गरेको पुनरावेदन अदालत विराटनगरको त्रुटिपूर्ण फैसला वदर गरी अभियोग दावीबाट सफाइ पाउं भन्ने समेतको यस अदालतमा पर्न आएको पुनरावेदन पत्र ।
१७. नियम वमोजिम दैनिक पेशी सुचीमा चढी इजलास समक्ष निर्णयार्थ पेश भएको प्रस्तुत मुद्दाको मिसिल कागज प्रमाणहरुको अध्ययन गरी पुनरावेदक प्रतिवादीका तर्फबाट उपस्थित विद्वान अधिवक्ता श्री अग्नी खरेलले प्रतिवादी गीता परियारले ललिता सार्की र कोपिला सार्कीलाई वेश्यावृतिमा लगाएको होइन । प्रतिवादीको प्रहरीमा भएको स्वेच्छा विपरितको वयानलाई प्रमाणमा लिन मिल्दैन । जिउ मास्ने वेच्ने कार्य ( नियन्त्रण ) ऐन २०४३ को दफा ६(१) अनुसार भएको कागजलाई ऐ. ऐनको ६(२) वमोजिम प्रमाणित गराउनु पर्नेमा नगराई सो कानूनी व्यवस्थालाई प्रस्तुत मुद्दामा पालन गरिएको छैन । यसरी कानूनी प्रक्रिया पुरा नगरी पुनरावेदन अदालत विराटनगर समेतबाट भएको त्रुटिपूर्ण फैसला वदर गरी प्रतिवादी गिता परियारलाई अभियोग दावीबाट सफाइ दिलाई पाउं भनि वहस प्रस्तुत गर्नुभयो ।
१८. उक्त वहसलाई समेत दृष्टिगत गरी पुनरावेदन अदालत विराटनगरले गरेको फैसला मिले नमिलेको के रहेछ सो सम्वन्धमा निर्णय दिनु पर्ने देखियो । निर्णय तर्फ विचार गर्दा प्रतिवादी गीता परियारले पिडित कोपिला सार्की र ललिता सार्कीलाई वेश्यावृति गराउन लगाएको भन्ने देखिएकोले निजलाई जिउ मास्ने वेच्ने कार्य नियन्त्रण ऐन, २०४३ को दफा ४(३) को कसुरमा सोही ऐनको दफा ८(३) अनुसार संजाय गरी पाउं भन्ने अभियोग दावी भएको प्रस्तुत जिउ मास्ने वेच्ने मुद्दामा प्रतिवादी गीता परियारलाई शुरु सुनसरी जिल्ला अदालतबाट प्रतिवादीले जिउ मास्नेवेच्ने कार्य (नियन्त्रण) ऐन, २०४३ को दफा ४(ग) को कसुर गरेको ठहर्याई सोही ऐनको दफा ८(३) नं. वमोजिम १० वर्ष कैद हुने ठहर्याई फैसला गरेकोमा सो फैसला उपर चित्त नबुझी प्रतिवादीको पुनरावेदन अदालत विराटनगरमा पुनरावेदन परेकोमा सो अदालतबाट शुरु सुनसरी जिल्ला अदालतको फैसला मनासिव ठहर्याई सदर गरी २०५३।९।२३ मा फैसला भएकोमा सो फैसला उपर चित्त नबुझी पुनरावेदक प्रतिवादी गीता परियारको यस अदालत समक्ष अभियोग दावीबाट सफाइ पाउं भन्ने समेत व्यहोराको प्रस्तुत पुनरावेदन पर्न आएको रहेछ ।
१९. यसमा २०५२।२।७ मा गीता परियारको घरबाट ललिता सार्की र कोपिला सार्की समेतलाई वरामद गरी मिति २०५२।२।८ मा कोपिला सार्की र ललिता सार्कीको वयान समेतलाई जिल्ला अदालतबाट प्रमाणित गराई जिउ मास्नेवेच्ने कार्य ( नियन्त्रण ) ऐन, २०४३ को दफा ५ वमोजिम मुद्दा चलाउने अनुमति पाएको मिसिलबाट देखिन आएको छ । प्रतिवादी गीता परियारले अदालतमा वयान गर्दा कसुरमा इन्कारी वयान गरेतापनि मौकामा अधिकार प्राप्त अधिकारी समक्ष वयान गर्दा कसुर गरेकोमा सावित रहेको देखिन्छ । वेश्यावृतिमा लगाइएको व्यक्तिहरु ललिता र कोपिलको जिउ मास्ने वेच्ने कार्य नियन्त्रण ऐन, २०४३ को दफा ६ को उपदफा (१) वमोजिम भएको वयान उपदफा (२) वमोजिम जिल्ला अदालतबाट प्रमाणित गराएको पनि देखियो । यस्तो प्रमाणित वयान झुठा हो भन्ने प्रमाण अभियुक्तले पुर्याउनु पर्ने जिउ मास्नेवेच्ने कार्य ( नियन्त्रण ) ऐन, २०४३ को दफा ७ को उपदफा (२) ले प्रष्ट गरेको छ । बुझिएका व्यक्तिहरुको वकपत्र व्यहोरा समेतबाट प्रतिवादीले कसुर गरेको भन्ने पनि देखिएको छ। प्रतिवादी तर्फबाट उल्लेखित वयान व्यहोरा झुठ्ठा हो भन्न सकिने प्रमाण समेत गूजार्न सकेको नदेखिएकोले समेत पुनरावेदन अदालत विराटनगरले प्रतिवादी गीता परियारलाई अभियोग दावि वमोजिमको कसुर गरेको गरेका ठहर्याई संजाय गरेको इन्साफ मिलेकै देखिंदा मनासिव ठहर्छ । पुनरावेदिका प्रतिवादीको पुनरावेदन जिकिर पुग्न सक्तैन । दायरीबाट मुद्दाको लगत कट्टा गरी मिसिल नियमानुसार गरी बुझाई दिनु ।
उक्त रायमा म सहमत छु ।
न्या. हरिप्रसाद शर्मा
इति संवत् २०५५ साल चैत्र ४ गते रोज ५ शुभम् ..................................... ।