निर्णय नं. २४०० - उत्प्रेषण लगायत अन्य उपयुक्त आज्ञा, आदेश जारी गरिपाउँ
निर्णय नं. २४०० ने.का.प. २०४२ अङ्क ६
डिभिजन बेञ्च
माननीय न्यायाधीश श्री धनेन्द्र बहादुर सिंह
माननीय न्यायाधीश श्री जोगेन्द्र प्रसाद श्रीवास्तव
सम्वत् २०४१ सालको रि.नं. ११८५
विषय : उत्प्रेषण लगायत अन्य उपयुक्त आज्ञा, आदेश जारी गरिपाउँ ।
निवेदक :पर्सा जि.अ.वीरगन्जका डिठ्ठा कैलाश प्रसाद भट्टराई ।
विरूद्ध
विपक्षी :मध्यमाञ्चल क्षेत्रीय अदालत ।
नारायणी अञ्चल अदालत(गठित बढुवा समिति हेटौंडा)
रौतहट जि.अ.का डिठ्ठा बारा जि.अ.को रिक्त ना.सु.पदमा सिफारिश गरिएका उद्धव प्रसाद गौतम।
आदेश भएको मिति:२०४२।६।१३।१ मा
नियमले उजूर गर्न पाउने अन्य उपचारको व्यवस्था भएकोमा सो मार्गको अवलम्बन नगरी पर्न आएको रिट निवेदनबाट असाधारण अधिकारक्षेत्र प्रयोग गरी हेर्न नमिल्ने ।
(प्रकरण नं.१०)
निवेदक तर्फबाटःX
विपक्षी तर्फबाट :विद्वान सरकारी अधिवक्ता श्री प्रेम बहादुर विष्ट
उल्लेखित मुद्दाःX
आदेश
न्या.धनेन्द्र बहादुर सिंहः नारायाणी अंचल अदालतको बढुवा समितिको मिति २०४१।३।२७ को निर्णय समेत बदर गरिपाउँ भनी संविधानको धारा ७१ अनुसार पर्न आएको प्रस्तुत रिट निवेदनको तथ्य यस प्रकार छ :
२. बारा जि.अ.को रिक्त रहेको राजपत्र अनंकित प्रथम श्रेणी ना.सु. पदपूर्तिको लागि नारायणी अं.अ.का अञ्चल न्यायाधीशज्यूको अध्यक्ष्यतामा बसेको मिति ०४०।१२।१५ को बढुवा समितिको निर्णयले मकवानपुर जि.अ.हाल ना.अं.अ. का डिठ्ठा माधवराज विष्ट ३ वर्ष डिठ्ठा पदको अवधि नपुगेकोलाई ना.सु.पदमा सिफारिश गरिएकोमा निवेदकको चित्त नबुझी ३५ दिनभित्र निवेदकले मध्यमान्चल क्षेत्रीय अदालतमा उजूरी गरेका थिए । मध्यमान्चल क्षेत्रीय अदालतबाट भए निर्णयमा निवेदकको नियुक्तिको लागि माग दावीमा केही नबोलिएको साथै २०४१।३।२७।३ मा ना.अं.अ. बाट भएको निर्णय २०४१।४।२ मा थाहा पाएकोले म्यादैभित्र चित्त नबुझी रिट निवेदन गर्न आएको छु ।
३. उम्मेदवार मध्ये भीमबहादुर, उद्धव प्रसाद गौतम तथा निवेदक एकै सालमा ना.अं.अ.का न्यायाधीशज्यूको अध्यक्षतामा मिति २०३७।२।१७।६ दिन बसेको बढुवा समितिको सिफारिश भई प्रत्यर्थी उद्धव प्रसाद गौतम र निवेदक एक मितिमा बढुवा दर्ता भएको भन्ने पत्र लेखिआएको कागजात उम्मेदवारको व्यक्तिगत फाइल संलग्न रहेको रेकर्ड पर्सा जि.अ.मा हुँदा लोकसेवा आयोग हेटौंडाको उपरोक्त पत्रको आधारमा निवेदक सम्भाव्य उम्मेदवार नभएको भन्ने कुरा निराधार छ । मध्यमान्चल क्षेत्रीय अदालतको निर्णय अनुसार ना.अं.अ.बाट निवेदकलाई बढुवा सिफारिश गर्न पर्नेमा मिति २०४०।१२।१५ को निर्णयले दोश्रो स्थान पाउने डिठ्ठा उद्धव प्रसाद गौतमले पुनरावेदन नगरी चित्त बुझाई बसेको व्यक्तिलाई नै बारा जि.अ.को रिक्त ना.सु.पदमा बढुवा गर्न नि.से.नि. अनुसार ०४१।३।२७ गते ना.अं.अ.को बढुवा समितिको निर्णय त्रुटिपूर्ण हुँदा बदर भई निवेदकले ना.सु.पदमा नियुक्ति पाउने ना.अं.अ.का नाउँमा आदेश जारी गरिपाउँ भन्ने समेत निवेदन जिकिर ।
४. सर्वोच्च अदालत सिंगल बेञ्चबाट विपक्षहरूबाट लिखित जवाफ झिकाई आएपछि वा अवधि नाघेपछि पेश गर्नु भन्ने मिति ०४१।११।२४ को आदेश ।
५. ना.अं.अ.मा बसेको बढुवा समिति मिति ०४१।१२।१५।४ मा साविक मकवानपुर जि.अ. हाल ना.अं.अ.को डिठ्ठा माधवराज विष्टलाई बढुवा सिफारिश गरे पनि तेश्रो उम्मेदवार कैलाशप्रसाद भट्टराईको उजूरी परी मध्यमान्चल क्षेत्रीय अदालतको आदेशानुसार उक्त निर्णय नै बदर भएपछि विपक्षी म भन्दा तेश्रो व्यक्तिले नि.से.नि.को नियमानुसार तहबाट उजूर नगरी सोझो रिटको प्रक्रिया अपनाई गरेको रिट खारेजभागी छ भन्ने उद्धव प्रसाद गौतमको लिखित जवाफ ।
६. ०४०।१२।१५ को बढुवा समितिको निर्णयले डिठ्ठा माधवराज विष्टलाई सिफारिश गरिएकोमा उक्त निर्णय उपर कैलाशप्रसादको मध्यमान्चल क्षेत्रीय अदालतमा उजूरी परी उक्त अदालतको ०४१।३।७।४ को निर्णय बमोजिम डि.माधवराज विष्टलाई गरेको बढुवा बदर भई पुनः मिति ०४१।३।२७।३ मा अर्को बढुवा समिति बस्दा सो समितिको उक्त मितिको निर्णयले साविक पर्सा जि.अ.को डि.उद्धव प्रसाद गौतमलाई बढुवा गर्न सिफारिश गरी नियुक्ति दिई कामकाज समेत लगाइएको भन्ने समेत व्यहोराको ना.अं.अ.को लिखित जवाफ ।
७. तारेखमा रहेका निवेदकका वारिस राजेन्द्रकुमार अर्याललाई रोहवरमा राखी पेश हुन आएको प्रस्तुत मुद्दामा प्रत्यर्थी कार्यालयतर्फबाट बहस गर्न उपस्थित विद्वान स.अधिवक्ता श्री प्रेम बहादुर विष्टले नि.से.नि. २०२१ को नियम ३.५(१०) अनुसार बढुवा समितिको सिफारिश उपर चित्त नबुझे उजूर गर्न अन्य उपचारको व्यवस्था हुँदा सो उपचारको बाटो अवलम्बन नगरी रिट क्षेत्रमा आएकोले खारेज गरिपाउँ भन्ने समेत बहस गर्नुभयो ।
८. प्रस्तुत मुद्दामा निवेदकका माग अनुसारको आदेश जारी हुनुपर्ने हो होइन सो कुराको निर्णय दिनु पर्ने हुन आएको छ ।
९. यसमा निर्णयतर्फ हेर्दा ०४१।३।२७ मा बसेको बढुवा समितिले उद्धव प्रसाद गौतमलाई ना.सु.पदमा बढुवा गर्ने गरेको निर्णय त्रुटिपूर्ण हुँदा बदर गरी म निवेदकलाई ना.सु.पदमा नियुक्तिपाउँ भन्ने रिट निवेदन जिकिर देखिन्छ ।
१०. निजामती सेवा नियमावली, २०२१ को नियम ३.५(१०) मा नामावली प्रकाशन भएको ३५ दिनभित्र उपनियम (९) बमोजिम उजूरी सुन्ने कार्यालयमा उजूर गर्नु पर्नेछ भन्ने लेखिएको पाइन्छ । यसबाट बढुवा सिफारिशमा चित्त नबुझेमा उजूर गर्न पाइने व्यवस्था गरेको देखिन्छ । प्रस्तुत मुद्दामा मिति ०४१।३।२७ मा बसेको बढुवा समितिले ना.सु.पदमा प्रत्यर्थी उद्धव प्रसाद गौतमलाई बढुवा गर्ने सिफारिश गरेको पाइन्छ । सो सिफारिशमा चित्त नबुझे नि.से.नि. ०२१ को नियम ३.५(१०) बमोजिम उजूर गर्न पाउने मार्गको अवलम्बन गरी उजूर गरेको देखिँदैन। त्यसरी ऐन नियमले उजूर गर्न पाउने अन्य उपचारको व्यवस्था भएकोमा सो मार्गको अवलम्बन नगरी पर्न आएको प्रस्तुत रिट निवेदनबाट असाधारण अधिकारक्षेत्र प्रयोग गरी हेर्न मिल्ने अवस्था नहुँदा निवेदकका माग अनुसारको आदेश जारी गर्न मिलेन । प्रस्तुत रिट निवेदन खारेज हुने ठहर्छ । फाइल नियम बमोजिम गरी बुझाई दिनु ।
उक्त रायमा म सहमत छु ।
न्या.जोगेन्द्र प्रसाद श्रीवास्तव
इतिसम्वत् २०४२ साल आश्विन १३ गते रोज १ शुभम् ।