निर्णय नं. ६४३ - चोरीको बिगो दिलाई पाउँ
निर्णय नं. ६४३ ने.का.प. २०२८
फुल बेञ्च
न्यायाधीश श्री नयनबहादुर खत्री
न्यायाधीश श्री वासुदेव शर्मा
न्यायाधीश श्री झपट सिं रावल
सम्वत २०२७ सालको फौ.फु.नं. ३७
आदेश भएको मिति : २०२८।५।४।६
निवेदक : प्यूठान माडिखोला लिधा लिर्वा मैचने बस्ने चन्द्रबहादुर सिं ठकुरी
विरूद्ध
विपक्षी : ऐ माडी खोला घोडा गाउँ बस्ने कृष्णबहादुर शाहा
मुद्दा : चोरीको बिगो दिलाई पाउँ
(१) “यति दिनभित्र हाजिर हुनआउनु” भन्ने उल्लेख नभएको म्यादमा हाजिर नभएमा म्यादमा हाजिर नभएको भन्न नमिल्ने ।
यसमा प्रतिवादी कृष्णबहादुर म्यादमा हाजिर नभएकोले तारेखमा रहेको निवेदक चन्द्र बहादुरको वा.आनन्द बज्राचार्य रोहवरमा रही पेश हुन आएकोमा निर्णयतर्फ हेर्दा राप्ती अञ्चल अदालतले हद मुनी गरी छिनेको इन्साफ जाँच गर्नेबारे बक्स भइआएको ०२४।९।२५।३ को हुकुम प्रमांगीबमोजिम निवेदक चन्द्रबहादुरलाई दिएको जनाउ म्यादमा इन्साफ जाँच गरिदिनु भन्ने भन्नेसमेत हुकुम प्रमांगी र ०२४।९।३०।१ का आदेशबमोजिम सूचना दिएको छ भन्नेसम्म उल्लेख भएको यति दिनभित्र हाजिर हुनआउनु भन्ने उक्त म्यादमा उल्लेख भएको नदेखिएकोले सो जनाउ म्यादमा हाजिर नभएको भन्न नमिल्ने हुँदा म्यादमा हाजिर नभएको भनी ०२६।१०।१३।२ को डिभिजन बेञ्चले तामेलीमा राख्ने गरेको मिलेको देखिएन ।
(प्रकरण नं. ४)
निवेदक तर्फबाट :
विपक्षी तर्फबाट :
उल्लेखित मुद्दा :
आदेश
न्या.श्री नयनबहादुर
१. प्रस्तुत मुद्दामा राप्ती अञ्चल अदालतबाट ०२४।३।२८।४ मा हद मुनि गरी छिनेकोमा इन्साफ जाँची पाउँ भन्ने वादी चन्द्रबहादुरको निवेदन परी व्यहोरा साँचो भए हदमुनी गरी छिनेको मुद्दाहरू एक पटक रुल नियमबमोजिम गरी इन्साफ जाँच गरी कानूनबमोजिम दिनु भन्ने श्री ५ महाराजाधिराजबाट ०२४।९।२५।३ मा हुकुमको प्रमांगी बक्स भई आएकोमा बक्स भई आएका हुकुम प्रमांगी बमोजिम गर्दा निमित्त नियमबमोजिम लगतमा दर्ता गरी मिसिल झिकाई डिभिजन बेञ्चमा पेश गर्नु आदेश भएको जनाउ निवेदकलाई दिन भन्ने तत्कालीनमाननीय श्री प्रधान न्यायाधीशज्यूबाट ०२४।९।३०।१ मा आदेश भई निवेदक चन्द्रबहादुर सिंलाई दिएको सूचना म्याद ०२४।१२।१९ मा तामेल भएको, सो म्यादभित्र हाजिर भएको मिसिलबाट नदेखिएकोले केही कारवाई गर्नु पर्दैन तामेलीमा राखी दिने भन्ने ०२६।१०।१३।२ को डिभिजन बेञ्चबाट आदेश भई तामेलीमा राखिएको ।
२. सोउपर चित्त बुझेन दोहर्याई पाउँ भन्ने वादी चन्द्रबहादुरको निवेदन परेकोमा बक्स भएका हुकुम प्रमांगी बमोजिम दिएको सूचनामा म्याद तोकिएको र हाजिर हुन आउनु भन्ने बोली पनि नदेखिएको यस्तो अवस्थामा हाजिर नभए कारवाई गर्नु पर्दैन भन्ने कानूनी व्यवस्था नभएको समेतबाट सूचना तामेल भएको म्यादभित्र हाजिर नभएको भनी तामेलीमा राखेको सर्वोच्च अदालतको निर्णय मिलेको देखिएन दोहर्याउन आदेश बक्सनु पर्ने भनी समितिबाट सिफारिश गरेको जाहेर हुँदा श्री ५ महाराजाधिराजबाट नेपालको संविधानको धारा ७२ को (ख) अनुसार उक्त मुद्दा दोहर्याई दिनु भन्ने हुकुम बक्सेकोछ भन्ने मौसुफका प्रमुख सचिवालय राजदरवारबाट लेखिआएको ०२७।५।५।६ को हुकुम प्रमांगी ।
३. बक्स भइ आएको हुकुम प्रमांगी बमोजिम गर्ना निमित्त नियमको रीतपुर्याई लगतमा दर्ता गरी मिसिल र दुवै पक्षलाई झिकाई फुल बेञ्चमा पेश गर्नु र त्यसको अन्तिम निर्णय भएपछि त्यस्तो निर्णयको २ प्रतिलिपि जाहेर गर्न श्री ५ महाराजाधिराजका प्रमुख सचिवालय राजदरवारमा जनरल विभाग मार्फत पठाई दिनु भन्ने सम्माननीय श्री प्र.न्या. ज्यूबाट भएको ०२७।५।१४।१ को आदेश ।
४. यसमा प्रतिवादी कृष्णबहादुर म्यादमा हाजिर नभएकोले तारेखमा रहेको निवेदक चन्द्रबहादुरको वा. आनन्द बज्राचार्य रोहवरमा रही पेश हुन आएकोमा निर्णयतर्फ हेर्दा राप्ती अञ्चल अदालतले हद मुनी गरी छिनेको इन्साफ जाँच गर्नेबारे बक्स भई आएको ०२४।९।२५।३ को हुकुम प्रमांगीबमोजिम निवेदक चन्द्रबहादुरलाई दिएको जनाउ म्यादमा इन्साफ जाँच गरी दिनु भन्नेसमेत हुकुम प्रमांगी र ०२४।९।३०।१ का आदेशबमोजिम सूचना दिएकोछ भन्नेसम्म उल्लेख भएको यति दिनभित्र हाजिर हुन आउनु भन्ने उक्त म्यादमा उल्लेख भएको नदेखिएकोले सो जनाउ म्यादमा हाजिर नभएको भन्न नमिल्ने हुँदा म्यादमा हाजिर नभएको भनी ०२६।१०।१३।२ को डिभिजन बेञ्चले तामेलीमा राख्ने गरेको मिलेको देखिएन । निवेदक वादी चन्द्रबहादुरको वा. आनन्द बज्राचार्य तारेखमा उपस्थित रहेकैले निवेदक वादीलाई पुनः म्याद दिई झिकाई रहनु नपर्ने हुँदा निजको वारेसलाई तारेख मै राखी फुल बेञ्चको दर्ता लगत काटी डिभिजन बेञ्चको लगतमा दर्ता गरी ०२४।९।२५।३ मा बक्स भइआएको हुकुमप्रमांगीबमोजिम गर्नानिमित्त रूलनियमबमोजिम डिभिजन बेञ्चमा पेश गर्न मिसिल सम्बन्धित फाँटमा बुझाई दिनु ।
न्या.श्री वासुदेव शर्मा र
न्या.झपट सिंह रावल
उपरोक्त ठहरमा हामीहरूको सहमत छ ।
इति सम्वत् २०२८ साल भाद्र ४ गते रोज ६ शुभम् ।