निर्णय नं. १८३२ - उत्प्रेषणको आदेश जारी गरिपाउँ

निर्णय नं. १८३२     ने.का.प. २०४० अङ्क ११

 

डिभिजनबेञ्च

 

माननीय न्यायाधीश श्री पृथ्वीबहादुर सिंह

माननीय न्यायाधीश श्री जोगेन्द्रप्रसाद श्रीवास्तव

सम्वत् २०३९ सालको रिट नं. १३५०

आदेश भएको मिति : २०४०।११।२२।२ मा

निवेदक : वीरगञ्ज न.पं.वडा नं.६ कुम्हालटोल बस्ने विमलप्रसाद श्रीवास्तव

विरूद्ध

विपक्षी : ऐ.ऐ वडा नं.१० बस्ने गोपालप्रसाद प्रधानसमेत

विषय : उत्प्रेषणको आदेश जारी गरिपाउँ

(१)                मतगन्ति गर्ने तारिख निर्वाचन विशेष अदालतले तोक्दैमा निवेदकको कुनै मौलिक हकमा आघात पर्‍यो भन्न सकिने अवस्था विद्यमान नहुने ।

(प्रकरण नं. ८)

आदेश

न्या.पृथ्वीबहादुर सिंह

१.     नेपालको संविधानको धारा ७१ अन्तर्गत पर्नआएको प्रस्तुत रिट निवेदनको संक्षिप्त तथ्य तथा निवेदन जिकिर यसप्रकार छ :

२.    वीरगञ्ज नगरपञ्चायतको लागि निर्वाचन हुँदा मैले बहुमत पाई प्रधानपञ्च भई काम चलाएको छु । मतगन्ति गर्दा ९ जना उम्मेद्वार सबैले ठीक छ भनी सही गरेका थिए तलमाथि परेको भए तुरून्त विरोध हुने थियो । सो परिणाम घोषित भएको ३४ दिनपछि गोपालप्रसाद प्रधानले निर्वाचन विशेष अदालत पर्सामा मतगन्ति हुँदा १५० जाली मतपत्र निस्केको थियो ६० वटा मतपत्रहरू संकेत गर्ने कोठा बाहिर मत संकेत गरिएकोले बदर हुने र १०० मतपत्रहरू मतपेटीकाबाट बढी निस्केको थियो त्यसकारण मेरा प्रतिनिधिले विरोध गरेको भनी उजूर दिनुभयो। सो उजूरी साँचो भए कुन प्रतिनिधिले विरोध गरेको र कुन मतकेन्द्रमा कति जाली निस्केको उल्लेख हुनुपर्नेमा नभएबाट झुठ्ठा हो । उजूर गर्दा विरोध गर्ने प्रतिनिधिको नाम खुलाउनुपर्ने थियो । अघि भूलले छुटे पनि अ.बं.१३३ नं.ले अहिले पनि खुलाई त्यो प्रतिनिधिलाई झिकाई बुझी कुरा साँचो ठहरे पछि मात्र मतगन्ति गर्ने आदेश दिनुपर्नेमा सो नगरी ०४० साल श्रावण २७ गते मतगन्ति गर्ने भनी तारेख तोक्नु भएकोले कारवाही सफा देखिँदैन । ९ जना उम्मेद्वारमा निज गोपालप्रसादले मात्र जाली मतपत्र देख्नु आश्चर्यको कुरा हो । फेरि मतगन्ति गराउने स्थानीय पञ्चायत सदस्य निर्वाचन निर्देशिका, २०३८ को दफा ४० को र स्थानीय पञ्चायत (निर्वाचन कार्यविधि) ऐन, २०२५ को दफा २१ को कार्यविधि अपनाएको हुनुपर्दछ । त्यो नगरी पुनः मतगन्ति गर्ने अधिकार निर्वाचन विशेष अदालतलाई छैन । त्यसकारण प्रतिशेध वा जुन उपयुक्त हुन्छ आदेश जारी गरिपाउँ भन्ने समेतको रिट निवदेन जिकिर ।

३.    यसमा के कसो भएको हो विपक्षीहरूसँग लिखितजवाफ लिने भन्ने समेतको यस अदालत सिंगलबेञ्चको मिति २०४०।४।१८ को आदेश ।

४.    ०४०।४।२७ मा मतगन्ति गर्ने आदेश नै मैले गरेको छैन । दोश्रो न्यायाधीश जितबहादुर पनि का.जि.अ.मा सरूवा भइसकनुभएको छ यसबाट हुँदै नभएको व्यक्ति उपर गर्दै नगरेको काम कुरा गरेको भनी रिट दिएकोले खारेज भागी छ भन्ने समेतको निर्वाचन विशेष अदालत पर्साका तर्फबाट न्यायाधीश कूलबहादुर श्रेष्ठको लिखितजवाफ ।

५.    निर्वाचन विशेष अदालत पर्साले आफ्नो अधिकारक्षेत्र भित्र रही सबूत प्रमाणको मूल्याड्ढन गरी गर्न लागेको कार्यमा हस्तक्षेप गर्न नमिल्ने । रिट खारेज गरिपाउँ भन्ने समेतको गोपालप्रसाद प्रधानको लिखितजवाफ ।

६.    मतगणना गर्नु भनी लेखिएको मिति ०४०।४।२७ मा म पर्सा जि.अ.मा नभएको हुँदा रिट खारेज हुन अनुरोध छ भन्ने समेतको जितबहादुर कार्कीको लिखितजवाफ ।

७.    नियमबमोजिम दैनिक पेशी सूचीमा चढी पेश हुनआएको प्रस्तुत निवेदनमा रिट निवेदक विमलप्रसाद श्रीवास्तव र विपक्षी गोपालप्रसादका वा.राजनप्रसादलाई रोहवरमा राखी निर्णयतर्फ विचार गर्दा प्रस्तुत विषयमा रिट निवेदकका माग बमोजिमको आदेश जारी हुनुपर्ने हो वा होइन भन्ने कुराको निर्णय दिनुपर्ने हुनआएको छ ।

८.    यसमा निर्णयतर्फ विचार गर्दा रिट निवेदक उपर विपक्षी गोपालप्रसादले निर्वाचन विशेष अदालत पर्सामा उजूर गरेको र निर्वाचन विशेष अदालतबाट मतगन्ति गर्न तारेख तोकेको भन्ने कुरा निवेदकको लेखाईबाट देखिन आएको छ । निर्वाचनको मतगन्तिमा चित्त नबुझे पछि सो सम्बन्धमा उजूर गर्ने हक विपक्षी गोपालप्रसाद प्रधानलाई कानुनले दिएकै देखिन्छ । मतगन्ति गर्ने तारिख निर्वाचन विशेष अदालतले तोक्दैमा निवेदकको कुनै मौलिक हकमा आघात पर्‍यो भन्न सकिने अवस्था विद्यमान नहुँदा प्रस्तुत रिट निवेदन खारेज हुने ठहर्छ । फाइल नियम बमोजिम गरी बुझाई दिनु ।

 

उक्त रायमा म सहमत छु ।

 

न्या.जोगेन्द्रप्रसाद श्रीवास्तव

 

इतिसम्वत् २०४० साल फाल्गुण २२ गते रोज २ शुभम् ।

 

