निर्णय नं. १३१ - कुटपीट
निर्णय नं. १३१ ने.का.प.२०१८
डिभिजन बेञ्च
न्यायाधीश श्री रत्नबहादुर विष्ट क्षेत्री
न्यायाधीश श्री नयनबहादुर खत्री क्षेत्री
स. अ. फौ. डे. नं. २६
अपीलबाट, वादी : रगी अैर
विरुद्ध
रेस्पोन्डेन्ट, प्रतिवादी : जगी अैर र दामी अैर समेत
मुद्दा : कुटपीट
(१) वादीका घा खत यस किसिमबाट परेको हो भन्ने र फलानाको बयान यस कारण झुट्टा हो भन्ने कुराको प्रमाण प्रतिवादीले गुर्जानु पर्ने ।
घा जाँच मुचुल्काबाट र वादी उजुरी र निज तर्फका साक्षी कालु कृष्णदत्तका बयानबाट वादीका आङमा घा खत नील परेकै देखिएको । कालु कृष्णदत्तको बयान यस कारणले झुट्टा भन्न र वादीको घा खत यस किसिमले वा यस परिबन्दले पर्न गएको हो वा हो भन्ने पक्का प्रमाण प्रतिवादीहरूले पेश गर्न नसकेका । प्रतिवादीहरू वादीका पुरातन देखिका इविवाला देखिएकाले पुलिसका ३ जनालाई हात लिई कुटपिटको वारदात गरी वादीका आङमा घा खत नील पारेकै ठहराई शुरु र डोटी अपीलको इन्साफ बदर गर्ने गरेको राय सर्वोच्च अदालत पश्चिम दौडाहाका श्री मा. न्या. भैरवप्रसाद उपाध्यायको राय मुनासिव ।
(प्रकरण नं. १२)
फैसला
१. यसमा दामी जगी अैरसँग हाम्रो गुहार जग्गा मुद्दा परी रहेको इवीवाला हुँदा हामीलाई कुटाउन नामालुम अरुलाई कसरी मिलाए छन् । २०१३।४।३ का बिहान ७।८ बजेका बखत म आँगनमा बसी रहेको टायममा अन्यायवालाहरू आई प्र. सिद्धराज पन्तले तेरा कुक्कुरले टोकेकाले कुक्कुर मारी तलाइ पक्री लैजान्छौं । हिंड् भनेको । म जाँदैन भन्दा २ चोट गालामा थप्पर हानी लछार पछार गरे । पुर्जी देखाउ भन्दा जगीले पिटी देउ भनेकाले सिद्धिराजले आगाको अगुल्टोले हानी निधारको बायाँ पट्टी जन्मभर कुरूप हुने खत १ र गर्दनमा छाला खोल्सीएको १ बायाँ नारीमा छाला खोल्सिएको १ रबहादुरले लट्ठीले देब्रे खुट्टामा हानी नील १ सर्व सिंले लात्तीले २ चोट हानी बाँधी दिन रात अन्न पानी बन्द गरी जगीका कोठामा थुनी भैलीपल्ट ४ गते फुकाई घोक्र्याउँदै डडेलधुरा लगेर कुक्कुर लगी मलाई छोडी दिए । सजाय गरी पाउँ भन्ने समेत वादीको २०१३।४ को फिराद रहेछ ।
२. हामीलई गुहार बन्द गर्यो भन्ने झुट्टा मुद्दा दिई झगडिया भएकाले वादीले टोक्ने कुक्कुर पाली २०१३।४ सालमा निजको कुक्कुरले जगीको बुहारीलाई टोकी घाउ पारी दिएको डडेलधुरा ठानामा दर्खास्त दिंदा जाँच गराई नालिस गर्नु भनी सुनाएको थियो । जंगली जडीबुडीबाट घाउ बनाई नालिस गरेको हो । कुटे काटेको हैन भन्ने समेत २०१३।७।७ को जगी दामी अैरको प्रतिउत्तरपत्र रहेछ ।
३. वादीले मेरा दाजुसँग लगेको भैंसीको रूपैयाँ मैले पक्री असूल गरेको इवीले जंगली जडी बुटीबाट घा बनाई मेरा नाउँमा समेत झुट्टा मुद्दा दिएको हो । सो दिन अफिस मै हाजिर रहेको हाजिरी फाराम मौजुद छ भन्ने समेत २०१३।७।१० को बहादुर भनेको कन. डमरुदत्तको प्रतिवादी रहेछ ।
४. सो श्रावण ३।४।५।६ गते सम्म रात दिन ड्यूटिमा हाजिर छौं । आफिसको फाराम रोज नामचा बुझे देखिने छ । २०।१२।१ मा घ्यू तेल किन्न वादीका घर जाँदा सानो र बेछापे मानाले कं. रु. १ को १ माना दिएको । कं. रु. नहुँदा मो. रु. दिंदा झगडा भएको । घ्यू पनि फिर्ता लिएन । त्यसै इवीले बनावटी घा बनाई झुट्टा उजुर गरेको हो भन्ने समेत कं. सिद्धिराज र कं. सर्व सिंको प्रतिवादी रहेछ ।
५. बुझिएका वादीका ३ जना साक्षीको बकाइबाट पनि कुटपीट भए अन्न पानी बन्द गरेको देखेकै छु भनी यस यसले कुटेको हो भनि खुलाउन लेख्न नसकेको । ठाना बुझेमा २०१३।४।३ गते बिहान ४ बजे दखि ६ बजे तक डमरु दत्तको पालो ६ बजे देखि ८ बजे तक सर्व सिंको, सिद्धिराजको पनि पुरा महिना हाजिर देखिएको भन्ने लेखाई हुनाले समेत वादी लेखाई झुट्टा ठहर्छ भन्ने डडेलधुरा अदालतका का. मु. हा. ठाकुरप्रसाद खरेलको २०१४।४।२९ को फैसला रहेछ ।
६. डडेलधुराबाट वारदात भएको ठाउँ १ कोस मात्र फरक र उसै अड्डाका मानिसले कुट्ने उसैले जवाफ दिने चित्त बुझेन भन्ने समेत वादीको २०१४।५।११ को अपील रहेछ ।
७. डोटी अपीलबाट बुझ्दा डडेलधुरा जि. पु. इ. ठानाबाट बन्ड गाउँ अन्दाजी १ कोस टाढा पर्छ भन्ने १५।४।६।२ को ११ जवानको सरजमिन मुचुल्का रहेछ ।
८. कुटे थुने भनेका दिन प्र. मध्येका पुलिसहरू ठानामै हाजिर भए बसेको मिसिल सामेल रहेको हाजिरी फाराम औ रोजनामचाबाट समेत देखिएकोले समेत इन्साफ शुरुको मुनासिब भन्ने समेत २०१५।४।११ को डोटी अपीलका का. मु. हा. सु. देबप्रसादको फैसला रहेछ ।
९. मैले खत भए अड्डाले खोली लेख्न पर्छ । मलाई कुटेकोमा सरजमिन समेत बुझी पाउँ । ठानाका पुलिसको अत्याचार सर्वविदित्त कुरा छ । चित्त बुझेन इत्यादि भन्ने समेत २०१५।६।५ को सर्वोच्च अदालतमा धरौटी अपील रहेछ ।
१०. घा जाँच मुचुल्का वादीका साक्षीबाट वादीका आङमा नील परेकै देखिएको । वादी प्रतिवादीहरू अघि देखिका इवीवाल भन्ने निजहरूकै वादी प्रतिवादीबाट देखिएको । प्रतिवादीहरूले वादीको नील घा यस परिबन्दले भनी पत्यार लायक लेख्न र साक्षी प्रमाण गुजार्न नसकेको । जि. पु. इ. ठानाबाट सवाकोस फरकमा हाजिर भएर वारदात गरेर हाजिर हुन निमित्त आवत जावत गर्न सक्ने भएबाट वादीले साक्षी गुजारेकाले समेत अदालत अपीलसँग सहमत नभएकाले निर्णयार्थ छलफलमा झगडिया झिकाई डिभिजन बेञ्चमा पेश गर्नु भन्ने २०१५।९।२४।५ को स. अदालत पश्चिम दौडाहाका श्री मा. न्या. भैरवप्रसाद उपाध्यायको राय रहेछ ।
११. छलफलमा झिकाईएका प्र. हरूले ऐन बमोजिम म्याद तामेल भए तापनि कं. सिद्धिराज पन्त जिल्लामै हाजिर रहेको जनाउ पठाए । अरु बाँकी ४ जनाले २०१५।१२।१९ को म्याद गुजारेका रहेछन् ।
१२. यसमा अन्न पानी बन्द गरी थुने तर्फ नठहराएको शुरुको सदर गरेको डोटी अपीलको इन्साफ मुनासिवै र घा जाँच मुचुल्काबाट र वादी उजुरी र निज तर्फका साक्षी कालु कृष्णदत्तका बयानबाट वादीका आङमा घा खत नील परेकै देखिएको । कालु कृष्णदत्तको बयान यस कारणले झुट्टा भन्न र वादीका घा खत यस किसिमले वा यस परिबन्दले पर्न गएको हो वा हो भन्ने पक्का प्रमाण प्रतिवादीहरूले पेश गर्न नसकेका । प्रतिवादीहरू वादीका पुरातन देखिका इवीवाल देखिएकाले पुलिसका ३ जनालाई हात लिई कुटपीटको वारदात गरी वादीका आङमा घा खत नील पारेकै ठहराई शुरु र डोटी अपीलको इन्साफ बदर गर्ने गरेको राय सर्वोच्च अदालत पश्चिम दौडाहाका श्री मा. न्या. भैरवप्रसाद उपाध्यायको राय मुनासिब ठहरेकाले शुरु अपीलका हाकिम कर्मचारीहरूको इन्साफ केहि उल्टीको रेकर्ड राख्न स. अ. रजिष्ट्रार अफिसलाई जो चाहिने सूचना दिई वादी प्रतिवादीहरूलाई सजाय गर्न तपसिलका कुरामा तपसिलै बमोजिम गर्ने गरी तहसीलमा लगत दिई मिसिल नियमानुसार बुझाई दिनु
तपसिल
डडेलधुरा जि. पु. इ. ठानाका छगर्खाकारी गाउँ बस्ने कं. सिद्धिराज पन्तके माथि इन्साफ खण्डमा लेखिए बमोजिम प्र. दामी जगी अैरले बचन दिएबाट वादी रगी अैरलाई कुटपीट गरे वापत कुटपीटका १२ नं. ले कैद महिना ।१ र अरु खेतमा ऐ का २२ नं. ले मो. रु. ५ र ३ जनाले हुल गरेमा ऐ का २५ नं. ले मो. रु. २५ समेत जम्मा कैद महिना १। दण्ड मो. रु. ३० हुन्छ रुजू नहुँदा असूल गर्ने ...................१
ऐ. ऐ. ठानाको मुख्य गर्खापाली गाउँ बस्नेबहादुर भाट भनेको डमरुदत्त कं. के वादीको देब्रे खुट्टामा नील १ पारी कुटेमा ऐ ऐ का १२ नं. ले कैद महिना ।१ र ३ जनाको हुने हुँदा ऐ ऐ का २५ नं. ले मो. रु. २५ समेत जम्मा कैद महिना १। र दण्ड मो. रु. २५ हुन्छ । रुजु नहुँदा असूल गर्ने ....................२
ऐ ऐ ठानाको छगर्खा काडे गाउँ बस्ने कं. सर्पसिं सेठी के वादीलाई लछार पछार गरी कुटपीट गरे वापत ऐ ऐ का २२ नं. ले मो. रु. ५ दण्ड हुन्छ । रुजु नहुँदा असूल गर्ने.......३
देहायका प्रतिवादीहरू के माथि लेखिए बमोजिम वादीलाई कुट भनी बचन दिई कुटाए वापत ऐ ऐ का २३ नं. ले कुट्ने प्र. हरूलाई माथि दफा दफामा लेखिए बमोजिम भएको जम्मा कैद ।१ महिना र दण्ड मो. रु. ३० तिस र थप कैद महिना ।१ समेत २ जनालाई आधि आधिका दरले हुन्छ रुजु नहुँदा असूल गर्ने ...................४
छरार्खा बन्द गाउँ बस्ने दामी अैरके कैद महिना ।१ दण्ड मो. रु. १५–१
ऐ ऐ बस्ने जगी अैरके कैद ।१ महिना र दण्ड मो. रु. १५–१
ऐ ऐ मेटा गाउँ बस्ने वादी रगी अैरके देहाय बमोजिम हुन्छ .................. ५
डडेलधुरा अदालतका १४।४।२९।६ का फै. ले गर्ने गरेको दण्ड मो. रु. र कैद महिना माथि लेखिए बमोजिम नलाग्ने हुँदा असूल भइसकेको भए फिर्ता र नभएको भए सो व्यहोरा जनाई लगत काटी दिनु –
ऐ ऐ लाई डोटी अपीलका ०१५।४।२१ का फै. ले गर्ने गरेको दन्ड मो. रु. र कैद दिन । ३ नलाग्ने हुँदा असूल भईसकेका भए फिर्ता र नभएको भए व्यहोरा जनाई लगत काटी दिने –
थुनछेक तर्फ इन्साफ अपीलको मुनासिब ठहरेकाले त्यस तर्फ इन्साफ अपील गरेमा सुरु अपीलको दण्ड मो. रु. १।२५ को हा. का. १० नं. ले इन्साफ शुरु अपीलको मुनासिब ठहरेकाले दसौद मो. रु. ।१२।२ दण्ड लाग्छ तारिखमा नबस्ने गरौं डोटी अपीलमा १५।४।२३ घरौट रहेको मो. रु. ३।२१ मा सो दण्ड कटाई बाँकी फजिल हुन आएको मो. रु. ३।८।२ निजलाई ऐन सवाल बमोजिम फिर्ता दिने ................. ६
इति सम्वत् २०१६ साल माघ ११ गते रोज २ शुभम् ।