निर्णय नं. १५८ - उत्प्रेषणको रीट जारी गरी पाउँ भन्ने

निर्णय नं. १५८                  ने.का.प.२०१८

फुलबेञ्च

प्रधान न्यायधीश श्री हरिप्रसाद प्रधान

न्यायाधीश श्री नयनबहादुर खत्री क्षेत्री

न्यायाधीश श्री स. इश्वारीराज मिश्र

फु. नं. १०

निवेदक      : घुरचन्द्र पारख

विरुद्ध

विपक्षी : श्री ५ को सरकार, उद्योग वाणिज्य मन्त्रालयका सेक्रेटरी कुमारमणी आदि समेत

मुद्दा : उत्प्रेषणको रीट जारी गरी पाउँ भन्ने

(१)   निर्णय गर्ने अधिकारीले आफूले पाएको कानूनको अधिकार देखाउन पर्ने – निर्णय गर्दा सम्बन्धित पक्षलाई सूचना दिनु पर्ने – सो बिपरीत भएमा बेकानूनी ठहर्ने ।

            बिजय बिंडी फ्याक्ट्री र गणपति बिंडी फ्याक्ट्री दुवैलाई फाइदा हुने देखि अघि पास भएको बिजय बिंडी फ्याक्ट्रीको लेबुल कायम राखी पछिल्लो गणपति बिंडी फ्याक्ट्रीलाई लेवुल बदल्न लगाउने निर्णय गरेको हो भन्ने लेखिएको । यो ऐन कानूनको अधिकार प्रयोग गरी त्यस्तो निर्णय भएको हो भन्ने कुरा लेखेको नदेखिएको । त्यस्तो रंग अक्षरहरूमा केही फरक गर्ने गरी विभिन्न ट्रेड मार्कको लेबुल पास गरेको । पेश भएका गौरी, गणेश बिंडी, बहादुर, बलवान, मोटर साइकल, साइकल, साबुन, समेतका लेबुलहरूबाट देखिएको । फेरि उक्त निर्णय गर्दा सम्बन्धित पक्षलाई सूचना दिई गरेको नदेखिनाले समेत ०१८।८।२९ मा श्री ५ को सरकार उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय उद्योग विभागबाट निर्णय गरी गणपति बिंडी फ्याक्ट्रीको लेबुल बदल्न लगाउने गरी मो. वि. गो. मार्फत् दिएको आदेश बेकानूनी देखिनाले बदर हुने ठहर्छ ।

(प्रकरण नं. ८)

निबेदक तर्फबाट : एडभोकेट कृष्णप्रसाद भण्डारी

आदेश

      १.     यसमा गणपति बिंडी फ्याक्ट्रीको नामबाट ०१८।६।१५ मा प्राइभेट फर्म खोली रजिष्ट्रेशन गराई प्रमाणपत्र लिई ट्रेड मार्क समेत स्वीकृत गराई व्यवसाय चलाई आएकोमा बिजय बिंडी फ्याक्ट्रीको प्रोप्राइटर घेवर चन्द्र जैनको उजुर परेछ र मलाई नबुझी बिजय बिंडी फ्याक्टरीको लेबुल कायम राखी मेरो लेबुल रोक्का गर्नु भन्ने सूचना मो. वि. गो. द्वारा दिएकोले फ्याक्टरीमा काम गर्ने १२५ जवान मजदुर बेरोजगार भएका र मेरो लेबुल बिजय बिंडीको लेबुल भन्दा फरक र घेवर चन्द्रकै बहादुर छापको साबुन र बलबान छापको साबुनमा लागेको उस्तै लेबुल मान्यता दिएको हुँदा गैरकानूनी तबरबाट अडर दिएकोले उत्प्रेषण वा जुन उपयुक्त हुन्छ, आदेश जारी गरी मेरो व्यवसाय गर्ने हक अधिकार सुरक्षित गरी पाउँ भन्ने समेत ०१०।९।२१।५ को घुरचन्द पारखको निवेदनपत्र ।

      २.    निवेदनपत्रको १ प्रति नक्कल यसैसाथ पठाई दिएको छ । निवेदकका माग बमोजिमको आदेश किन हुन नपर्ने हो ? १५ दिन भित्र जवाफ दिनु भनी उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय उद्योग विभागको सेक्रेटरीलाई लेखी पठाई जवाफ आएपछि फुलबेञ्चमा पेश गर्नु भन्ने ०१८।९।२२ को श्री माननीय प्रधान न्यायधीशज्यूको आदेश ।

      ३.    जवाफ पठाउँन कानून मन्त्रालयसँग राय लिनु पर्ने हुनाले १५ दिनको म्याद थपको लागि अनुरोध गरिन्छ भनी उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय उद्योग विभागबाट लेखी पठाएको र १५ दिनको म्याद थप गरिएको छ भनी लेखी पठाई दिनु भन्ने श्री माननीय प्रधान न्यायाधीशज्यूको ०१८।१०।८।१ को आदेश ।

      ४.    मेरो गणपति बिंडीको लेबुल रोक्का गरी दिएकोले मैले रीट जारी गरी पाउँ भनी निवेदन दिई कारवाई भएको र त्यसमा अन्तिम निर्णय हुँदा ठहरे बमोजिम हुने गरी हाललाई लेबुल खुलाई काम चालु गर्न दिन मो. वि. गो. का नाउँमा आदेश पाउँ भन्ने समेत घुरचन्द्र्र पारखको निबेदनमा यसमा १५ दिनको म्याद थप भईसकेकोले पछि बिचार हुनेछ भनी श्री माननीय प्रधान न्यायाधीशज्यूको आदेश ।

      ५.    बिराटनगरको बिजय बिंडी फ्याक्टरीले आफ्नो बिंडीमा गौरी गणेशको मुर्ति राखि ट्रेड मार्क चलाउन पाउने गरी ०१६।५।८ मा ट्रेडमार्क रजिष्टर गराई राखेको पछि बिराटनगरकै गणपति बिंडी फ्याक्टरीले गौरी गणेशका मुर्ति भएको ट्रेडमार्क आफ्नो बिंडीमा राखी चलाउन पाउँ भनी यस विभागमा निवेदन दिएकोले हेर्दा ट्रेडमार्कको बीचमा गौरी गणेशको मुर्ति राखिएको भए पनि वरपर रहेका अरु अक्षर र रंगहरूमा निक्कै नै फरक देखिएकोले गणपति बिंडी फ्याक्टरीको ट्रेडमार्क ०१८।६।१९ मा रजिष्टर भएको थियो । त्यस पछि आफ्नो ट्रेडमार्क नक्कल गरी चलायो । सो बदर होस भन्ने गणपति बिंडी कम्पनीका प्रोपाइटरका विरुद्ध बिजय बिंडी फ्याक्टरीका प्रोप्र्र्र्राइटरले उजुर दिएका र यी दुबै कम्पनीका बीच धेरै नै वैमनष्य उत्पन्न भएको बुझिएकोले यस्तो ट्रेडमार्क चलाउन दिएमा व्यवसायमा हानी सिवाय अरु केही नहुने र पछि रजिष्टर भएको ट्रेडमार्क बदल्न लगाएमा दुवैलाई फाइदा हुने देखि पछि रजिष्ट्रर भएको ट्रेडमार्क बदल्न लगाउने ०१८।८।२९ मा यस विभागबाट निर्णय भएकोले निर्णय अनुसार सूचना जिल्ला गोश्वारामा पठाई दिएको हुँदा मांग गरिएको आदेश जारी हुन नपर्ने भनी ०१८।१०।२४।३ को उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय उद्योग बिभागको पत्र ।

      ६.    यसमा तयार भएको बिंडी समेत रोक्का रहेको छ भनी निबेदकको तर्फबाट रहनु भएका एडभोकेट कृष्णप्रसाद उपाध्यायले छलफलमा भन्नु भएकोले यही ०१८ साल फाल्गुण ९ गतेको दिन बहसको लागि एटर्नी जनरल र प्रतिनिधि पठाउनु भनी उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय, उद्योग विभागलाई लेखी पठाई दिनु र निबेदकलाई फाल्गुण ९ गतेको तारिख तोकी एटर्नी जनरल र प्रतिनिधि आए पछि पेश गर्नु भन्ने ०१८।११।२।३ को फुलबेञ्चको आदेश ।

      ७.    गणपति बिंडी फ्याक्टरीको लेबुल बदल्ने गरी ०१८।९।१३ मा श्री ५ को सरकार उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय उद्योग विभागबाट निर्णय गरेको बदर गरी पाउँ भनी घुरचन्द्र पारखले रीटको निबेदन दायर गरेकोमा पछि ठहरे बमोजिम हुने हुँदा हाल साविक बमोजिम लेबुल खुलाई काम चालु गर्न दिनु भनि मो. वि. गो. लाई लेखी पठाई दिनु र यो आदेशको बोधार्थ उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय, उद्योग विभागमा समेत पठाई दनु भन्ने ०१८।११।९।३ को फुलबेञ्चको आदेश ।

      ८.    यसमा निवेदक तर्फबाट रहनु भएका विद्वान वकिल एडभोकेट कृष्णप्रसाद भण्डारीको बहस समेत सुनी बिचार गर्दा प्रस्तुत मुद्दामा माग बमोजिमको रीट किन जारी हुन नपर्ने ? भनी सोधिएकोमा बिजय बिंडी फ्याक्टरी र गणपति बिंडी फ्याक्टरी दुबैलाई फाइदा हुने देखि अघि पास भएको बिजय बिंडी फ्याक्टरीको लेबुल कायम राखी पछिल्लो गणपति बिंडी फ्याक्टरीलाई लेबुल बदल्न लगाउने निर्णय गरेको हो भन्ने लेखिएको । यो ऐन कानूनको अधिकार प्रयोग गरी त्यस्तो निर्णय भएको हो भन्ने कुरा लेखेको नदेखिएको । त्यस्तो रंग अक्षरहरूमा केही फरक पर्ने गरी विभिन्न ट्रेडमार्कको लेबुल पास गरेको पेश भएका गौरी गणेश बिंडी, बहादुर, बलबान, मोटर साइकल, साइकल, साबुन समेतका लेबुलहरूबाट देखिएको । फेरि उक्त निर्णय गर्दा सम्बन्धित पक्षलाई सूचना दिई गरेको नदेखिनाले समेत ०१८।८।२९ मा श्री ५ को सरकार उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय, उद्योग विभागबाट निर्णय गरी गणपति बिंडी फ्याक्टरीको लेबुल बदल्न लगाउने गरी मो. वि. गो. मार्फत् दिएको आदेश बेकानूनी देखिनाले बदर हुने ठहर्छ । ०१८।८।२९ का निर्णय बमोजिम नगर्नु भनी उत्प्रेषणको आदेश दिईएको छ । तसर्थ, गणपति बिंडी फ्याक्टरीको ०१८।६।१९ मा रजिष्टरी भएको लेबुल खुलाई काम चालु गर्न दिनु भनी मो. वि. गो. लाई लेखी पठाई यो निर्णयको सूचना सम्बन्धित विभागलाई दिई मिसिल नियम बमोजिम बुझाई दिनु ।

 

इति सम्बत् २०१८ साल फाल्गुण १२ गते रोज ६ शुभम् ।