निर्णय नं. १५९ - सरसियोररीको रीट जारी गरी पाउँ भन्ने

निर्णय नं. १५९                  ने.का.प.२०१८

सिंगल बेञ्च

प्रधान न्यायधीश श्री हरिप्रसाद प्रधान

सि. नं. ११

निवेदक      : युवराज शम्शेर ज. ब. रा.

विरुद्ध

विपक्षी : बागमति अन्चलाधीश अफिस समेत

मुद्दा : सरसियोररीको रीट जारी गरी पाउँ भन्ने

(१)   बज्यैबाट बकसपत्र पाएको सम्पत्तिलाई पैत्रिक सम्पत्ति नै भन्नु पर्ने ।

            श्री ३ बडामहारानी पद्मकुमारी ०१६ साल आषाढमा बनारसमा परलोक हुनु भएको भन्ने जनरल नारायण शम्शेरको पत्रको नक्कल कमिश्नर अफिसबाट आएको । सो बकसपत्र बमोजिम त्यस मिति देखि हकदारहरूको हक हुन आएको हुनाले र ०१६ साल पौष ३ गते रोज ६ मा बण्डा गरी दिन्छु भनि लिखत गरी दिएको देखिनाले एकलौटी युवराज शम्शेरको मात्र निजी आर्जन भन्न नमिल्ने । बज्यैबाट बकसपत्र पाएको सम्पत्तिलाई पैत्रिक सम्पत्ति नै भन्नु पर्ने । अन्चलाधीशले प्रमाणित नगरी झगडा जनाई दिनु भनि बैंकलाई आदेश गर्नु भएको निजको कार्यक्षेत्र भित्रै देखिन आएकोले बेकानूनी भन्न नमिल्ने ।

(प्रकरण नं. ३)

आदेश

      १.     यसमा युवराज शम्शेरले श्री ३ बडामहारानी पद्मकुमारीबाट बक्स भएको रूपैयाँ र शेयर उपत्यकान्चल कमिश्नर अफिसबाट रोक्का भएको छ । फुकुवा गरी पाउँ भन्ने रीटको दर्खास्त दिएमा भूत पूर्वक प्रधान न्यायाधीशको डिभिजन बेञ्चमा पेश गर्नु भन्ने आदेश भएको र डिभिजन बेञ्चबाट कमिश्नर अफिस समेतको जवाफ लिनु भन्ने आदेश भएकोमा जबाफ दिनालाई हालको अन्चलाधीश अफिसबाट थप म्याद माग्नु भएको थप दिई बैंकलाई समेत सूचना दिएको र बैंकलाई प्रतिनिधि मार्फत् कमिश्नरको आदेश बमोजिम रोक्का भएको भन्ने जवाफ आएपछि युवराज शम्शेरको रानी इन्दिरा राणाको वकिल कृष्णप्रसाद उपाध्याय समेत र युवराज शम्शेरको वकिल मुक्तिलाल झाको बहस । अन्चलाधीशको प्रतिनिधिले पेश गर्नु भएको कागजहरू हेर्दा ०१६ साल पौष ३ गते रोज ६ मा निजको रानी इन्दिरालाई रीतपूर्वकको अंश दिन्छु भन्ने कागज गरेको । सो कागज र रजिष्ट्रेशन पास नगरी दिँदा पास गरी पाउँ र अंश दिलाई पाउँ भन्ने ललितपुर इलाका अदालतमा ईन्दिराको मुद्धा परेको र सो ललितपुर ईलाका अदालतबाट युवराज शम्शेरसँग बण्डा गर्नालाई अंशको तायदाती समेत मांगेको देखिएको ।

      २.    स्वर्गबासी श्री ३ बडामहारानी पद्मकुमारीले दिनुभएको बकसपत्रमा निजको छोराहरू र नाती युवराज शम्शेरलाई निजको शेषपछिको बैंकमा रहेको नगद र शेयरहरू बराबर गरी दिनु भन्ने ३१ जुलाई सन् १९५३ को शेषपछिको बकसपत्र बमोजिम यी हकदार हुन् होइनन् प्रमाणित गरी दिनु होला भनी बैंकले अन्चलाधीशलाई लेखेकोमा ४ जना छोराहरूको हकमा प्रमाणित गरी दिनुभएको । नाती युबराज शम्शेरको हकमा निजकी रानी इन्दिराको उजुर परेको हुनाले झगडा जनाइ दिनु भन्ने रोक्का किसिमको सूचना अन्चलाधीशले बैंकलाई दिनुभएकोमा युवराज शम्शेरको रीटको दर्खास्त परेको ।

      ३.    युवराज शम्शेरको मुख्य उजुरी यहि हो कि, सो बैंकमा रहेको नगदी र शेयरहरू मानु छुट्टिएको मिति देखि पछिको आर्जन हुनाले निजको एकलौटी हक भएको अन्चलाधशिले झगडा जनाई रोक्का गरी दिनु भन्ने आदेश दिनुभएको बेकानूनी हो । तसर्थ, सो रोक्का फुकुवा होस् । तर श्री ३ बडामहारानी पद्मकुमारी ०१६ साल आषाढमा बनारसमा परलोक हुनु भएको भन्ने जनरल नारायण शम्शेरको पत्रको नक्कल कमिश्नर अफिसबाट आएको । सो बकसपत्र बमोजिम त्यस मिति देखि हकदारहरूको हक हुन आएको हुनाले र ०१६ साल पौष ३ गते रोज ६ मा बण्डा गरी दिन्छु भनी लिखत गरी दिएको देखिनाले एकलौटी युवराज शम्शेरको मात्र निजी आर्जन भन्न नमिल्ने । बज्यैबाट बकसपत्र पाएको सम्पत्तिलाई पैत्रिक सम्पत्ति नै भन्नु पर्ने हुनाले अन्चलाधीशले प्रमाणित नगरी झगडा जनाई दिनु भनी बैंकलाई आदेश गर्नु भएको निजको कार्यक्षेत्र भित्रै देखिन आएकोले बेकानूनी भन्न नमिल्ने ।

      ४.    अंश मुद्दामा इलाका अदालत ललितपुरले युवराज शम्शेरसँग तायदाती मागेको इलाका अदालत ललितपुरको मिसिलवाट देखिनाले युवराज शम्शेरलाई ललितपुर इलाका अदालतले मांगे बमोजिम चांडै तायदाती दिनु भनी सुनाई दिई तायदाती दाखिल भएपछि ऐन बमोजिम नै हुने हुनाले यस रीटको निवेदनबाट केही कारवाई गर्न मिल्दैन भनी निवेदकलाई सुनाई यो आदेशको १।१ प्रति नक्कल बागमति अन्चलाधीशको अफिसमा र नेपाल बैंक लिमिटेडमा पठाई दिनु र नियम बमोजिम यो निवेदन फायल मिसिल फाँटमा बुझाई दिनु ।

 

इति सम्वत् २०१८ साल फाल्गुण १७ गते रोज ४ शुभम् ।