निर्णय नं. ९०७१ - सरकारी छाप दस्तखत कीर्ते

नेकाप २०७०        अङ्क १०           नि.नं.९०७१

 

सर्वोच्च अदालत, संयुक्त इजलास

माननीय न्यायाधीश श्री सुशीला कार्की

माननीय न्यायाधीश श्री प्रकाश वस्ती

फैसला मिति : २०७०।१०।२४।६

०६८– CR –१३२९

 

मुद्दा :– सरकारी छाप दस्तखत कीर्ते ।

 

पुनरावेदक/वादी : महानगरीय ट्राफिक प्रहरी कार्यालय, काठमाडौंको पत्र जाहेरीले नेपाल सरकार

विरूद्ध

प्रत्यर्थी/प्रतिवादी : काभ्रेपलाञ्चोक, अनयकोट गा.वि.स.वडा नं. ३ घर भै काठमाण्डौं महानगरपालिका वडा नं. ३५ कोटेश्वर बस्ने निराजन सापकोटा

 

§  प्रतिवादीले आफ्नो नाममा जारी भएको B वर्गको अनुमतिपत्रलाई सच्याई नियमानुसार लिइने कुनै पनि परीक्षामा संलग्न नभै फारमसमेत नभरी आफूसँग भएको अनुमतिपत्रमा F र G वर्ग थप गरी सरकारी छाप र दस्तखत भएको कागज व्यहोरा सच्याई थप गरी कीर्ते गरी सोको प्रयोगसमेत गरिरहेको तथ्यलाई मिसिल संलग्न प्रमाणबाट पुष्टि भएको देखिने ।

(प्रकरण नं.२)

§  आंशिक वा पूर्ण जुनसुकै प्रकारको कीर्ते गरेको भए पनि सरकारी छाप दस्तखत कीर्ते गरेको प्रमाणित भएको अवस्थामा कीर्ते कागजको १२ नं. ले उसै अड्डाको कर्मचारीबाहेक अन्यलाई १ वर्ष थप कैदको सजाय गर्नुपर्ने ।

(प्रकरण नं.४)

पुनरावेदक/वादीका तर्फबाट : विद्वान सहन्यायाधिवक्ता श्री खगराज पौडेल

प्रत्यर्थी/प्रतिवादीका तर्फबाट :

अवलम्बित नजीर :

सम्बद्ध कानून :

 

फैसला

न्या.प्रकाश वस्ती : पुनरावेदन अदालत, पाटनको फैसलाउपर वादी नेपाल सरकारको तर्फबाट दोहोर्‍याई पाउन निवेदन परी न्याय प्रशासन ऐन, २०४८ को दफा १२ को उपदफा (२) को खण्ड (क) अनुसार दोहोर्‍याई हेर्ने निस्सा प्रदान भई पेश हुन आएको प्रस्तुत मुद्दाको संक्षिप्त तथ्य एवं ठहर फैसला यस प्रकार छ :–

ट्राफिक नियम उल्लङ्घन गरेको कसूरमा यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीबाट जारी भएको ०६–०७८८६२ नं. को निराजन सापकोटाको सवारी चालक अनुमतिपत्र शङ्का लागी निजको उक्त नं. को सवारी चालक अनुमतिपत्र यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीसँग अभिलेख माग गर्दा उक्त नं. को सवारी चालक अनुमतिपत्र निज निराजन सापकोटाको सोही नं. मा रेकर्ड रही वर्ग B मा उल्लेख भएको वर्ग F र G नभएको भनी यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीको पत्रद्वारा खुल्न आएको हुँदा आवश्यक कारवाहीको लागि मानिस तथा सवारी चालक अनुमतिपत्र सक्कलै यसै निवेदनसाथ पठाइएको छ भन्नेसमेत व्यहोराको महानगरीय ट्राफिक प्रहरी महाशाखाको पत्र जाहेरी । ललितपुर, ललितपुर उप–महानगरपालिका वडा नं.१३ एकान्तकुनास्थित पूर्वमा यातायात व्यवस्था कार्यालय बाग्मतीको भवन, पश्चिममा धादिङ रेष्टुरेन्ट, उत्तरमा एकान्तकुनादेखि सातदोबाटोतर्फ जाने बाटो सडक, दक्षिणमा कुसुन्तीदेखि नख्खुतर्फ जाने बाटो यति चारकिल्लाभित्र सडकको पूर्वपट्टि खाली जमिनमा बसी निराजन सापकोटाको नाउँमा ०६–०७८८६२ नं. को सवारी चालक अनुमतिपत्रमा वर्ग F र G मा उल्लेखित सवारी साधन चलाउन अनुमति भएको सवारी चालक अनुमतिपत्र मिति २०६५।९।१६ गतेका दिन श्याम थापासमेतले नक्कली बनाईदिएको भनिएको स्थानको घटनास्थल मुचुल्का विवरण ।

मैले मिति २०६३।१२।१५ गते ०६–०७८८६२ नं. को B मात्र उल्लेख भएको सवारी चालक अनुमतिपत्र यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीबाट लिएकोमा साथी श्याम थापाले वर्ग एफ र जि समेतका सवारी साधन थपी दिन्छु भनी रू. ५ हजार लिई गएको र मिति २०६५।९।१६ गते सोही नम्बरमा वर्ग F र G समेतका सवारी साधन चलाउने अनुमतिपत्र भएको नामको सवारी चालक अनुमतिपत्र बनाई ल्याईदिएकोमा यस्तैमा मैले सवारी साधन चलाएकै अवस्थामा ट्राफिक प्रहरी महाशाखा काठमाण्डौंबाट प्रहरीको टोलीले मेरो सवारी चालक अनुमतिपत्रसहित पक्राउ गरी दाखिला गरेको हो भन्नेसमेत व्यहोराको प्रतिवादी निराजन सापकोटाको बयान ।

०६–०७८८६२ नं. को सवारी चालक अनुमतिपत्र निराजन सापकोटाको नाममा जारी भई वर्ग B मात्र चलाउने अनुमति दिएको रेकर्डमा भएको वर्ग F र G यस कार्यालयबाट जारी नभएको निजको लाइसेन्समा भएको कार्ड, दस्तखत, होलोग्राम र छापसमेत यस कार्यालयबाट उपलब्ध नगराएको भन्नेसमेत व्यहोराको यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीको च.नं. १५४ मिति २०६६।६।२३ गतेको पत्र ।

यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीबाट जारी गरेको ०६–०७८८६२ नं. को सवारी चालक अनुमतिपत्र निराजन सापकोटाको नाममा रहेकोमा उक्त सवारी चालक अनुमतिपत्रमा वर्ग B मा उल्लेखित सवारी साधनहरूमात्र चलाउने अनुमति भएकोमा सोही नं. को कार्डमा F र G समेतका सवारी चलाउने अनुमति भएको नक्कली कार्ड बनाई निजै निराजन सापकोटाले सवारी साधन हाँकी चलाएको अवस्थामा ट्राफिक प्रहरीले चेकजाँच गर्ने क्रममा फेला पारी पक्राउ गरी दाखिला गरेको भन्ने सुनी थाहा पाएका हौं । यसरी वर्ग B मात्र भएको सवारी चालक अनुमतिपत्रमा आफूखुशी F र G वर्ग थपी कीर्ते सवारी चालक अनुमतिपत्र बनाउने व्यक्तिलाई हदैसम्मको कारवाही हुनुपर्छ भन्नेसमेत एकै मिलानको घटना विवरण कागज ।

फरार रहेका प्रतिवादी श्याम थापाको खोज तलास गर्दा फेला नपरेको र यकीन वतनसमेत पत्ता नलागेको भन्नेसमेत व्यहोराको प्रहरी प्रतिवेदन ।

प्रतिवादी निराजन सापकोटाले यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीबाट जारी हुने सवारी चालक अनुमतिपत्र आफैँ नक्कली बनाई सरकारी छाप तथा होलोग्राम आफै लगाई सरकारी कर्मचारीको दस्तखतसमेत आफैँ गरी नक्कली सवारी चालक अनुमतिपत्र प्रयोग गरी मुलुकी ऐन, कीर्ते कागजको महलको १X३ नं. बमोजिमको कसूर गरेको देखिएकोले निज प्रतिवादी निराजन सापकोटालाई सोही महलको ७, ९ र १२ नं. बमोजिम सजाय हुन मागदावी लिई सम्बन्धित मुद्दाको सक्कल मिसिल र प्रतिवादी निराजन सापकोटालाई यसै अभियोगपत्रसाथ पेश गरिएको भन्नेसमेत व्यहोराको अभियोग ।

२०६३ चैत्र महिनामा ट्रायल पास गरी यातायात कार्यालयबाट लाइट (B) को लाइसेन्स मैले झिकेको हो । F र G को लाइसेन्स चाही अर्कैले बनाइदिएको हो । श्याम थापा भक्तपुरको मिनि बसको ड्राइभर हो, म अर्को गाडीमा खलासी काम गर्थें । चिनजान भएकोले श्याम थापाले F र G अर्थात् बस र मिनिबसको थपी दिन्छु भनी पहिले रू. ८,०००।– मागेको थियो । मैले त्यती पैसा छैन भनेपछि रू. ५,०००।– लिई बनाई दिए । उसले आफैँ मेरो लाइसेन्स लिई दुई महिनापछि F र G थपेर फिर्ता गरी दियो । मलाई त्यो लाइसेन्स नक्कली भन्ने थाहा पनि थिएन, नक्कली बनाउँछ भन्ने थाहा भएको भए बनाउन पनि दिन्नथें । म त विश्वासमा परेँ । उक्त लाइसेन्सको Licence Holder’s Signature मा मैले सही गरेको हुँ । अरू मैले केही गरेको छैन । उक्त बयानमा भएको सहीछाप मेरो हो । उक्त बयानमा उल्लेख भएबमोजिम मलाई उक्त सवारी चालक अनुमतिपत्र नक्कली हो भन्ने कुरा थाहा भएन । म भक्तपुरबाट रत्नपार्कमा बस चलाउने चालक हुँ । रत्नपार्कमा मेरो गाडीको स्टार्ट बन्द भएपछि ट्राफिक प्रहरी आई मेरो लाइसेन्स लिई एउटा चिट् दिए । त्यसपछि लाइसेन्स लिन २०६६।६।१९ गते म बग्गीखाना गएँ । त्यही १९ गते नै मलाई पक्राउ गरे । मुचुल्कामा उल्लेखित काजीमान तामाङ, भुवनेश्वरलाल महर्जन, हेमलाल तामाङलाई चिन्दिन । मैले आफै एफ र जी को अनुमति भएको अनुमतिपत्र बनाएको होइन । श्याम थापाको विश्वासमा परें मैले कीर्ते गरेको पनि होइन । नक्कली हो भन्ने मलाई थाहा थिएन । उक्त सवारी चालक अनुमतिपत्र र पत्र देखाउँदा हेरेँ । त्यो सवारी चालक अनुमतिपत्र मैले प्रयोग गरेको मेरै हो । पत्रमा उल्लेख भएबमोजिम सवारी चालक अनुमतिपत्र नक्कली हो भन्ने मलाई थाहा थिएन भन्नेसमेत व्यहोराको प्रतिवादी निराजन सापकोटाले शुरू अदालतमा गरेको बयान ।

ट्राफिक नियमको उल्लङ्घन गरी कारवाहीको लागि ल्याएको निराजन सापकोटाको ०६–०७८८६२ नम्बरको सवारी चालक अनुमतिपत्रको जारी मिति र लाइसेन्समा भएको स्टीकर शङ्‍का लागि यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीमा पत्राचार गर्दा यातायात व्यवस्था कार्यालय, बागमतीबाट उक्त ०६–०७८८६२ नम्बरको सवारी चालक अनुमतिपत्र निराजन सापकोटाको नाममा वर्ग B मात्र भएको भनी उल्लेख भईआएको हुँदा निजले प्रयोग गर्दै गरेको वर्ग B, F र G भएको सवारी चालक अनुमतिपत्र नक्कली भएकोले आवश्यक कानूनी कारवाहीको लागि महानगरीय प्रहरी परिसर, ललितपुरमा पठाएको हो भन्नेसमेत व्यहोराको प्रतिवेदक प्र.नि. कृष्णदत्त भट्टले शुरू अदालतमा गरेको बकपत्र ।

प्रतिवादीको मौकाको बयान, यातायात मन्त्रालयको पत्र, प्रतिवादीको बकपत्रसमेतका प्रमाणहरूबाट प्रतिवादीले पूरै लाइसेन्स कीर्ते नगरी वर्ग मात्र थप गरी अनुमतिपत्र बनाएको देखिँदा निज प्रतिवादी निराजन सापकोटालाई कीर्ते कागजको ९ नं. बमोजिम रू. ५०।– जरीवाना हुने ठहर्छ र थप सजाय गरी पाऊँ भन्ने वादी दावी पुग्न नसक्ने ठहर्छ भन्ने ललितपुर जिल्ला अदालतको मिति २०६६।१०।२१ को फैसला ।

प्रतिवादीको अदालतसमक्षको साबिती एवं प्रतिवेदकहरूको बकपत्रसमेतबाट प्रतिवादीले लाइसेन्स कीर्ते गरेको पुष्टि हुन आएको ठहर गरी निजउपरको कसूर सप्रमाण पुष्टि भईसकेको अवस्थामा लाइसेन्स पूरै कीर्ते गरेको नदेखिएको भनी कीर्ते कागजको ९ नं. बमोजिम रू. ५०।– मात्र जरीवाना हुने भनी भएको शुरूको फैसला न्यायको रोहमा त्रुटिपूर्ण हुँदा बदर गरी अभियोग दावीबमोजिम सजाय गरी पाऊँ भन्नेसमेत वादी नेपाल सरकारको मिति २०६८।४।११ को पुनरावेदन अदालत, पाटनमा परेको पुनरावेदन । 

प्रतिवादीले २०६३।१२।१५ मा लिएको ०६–०७८८६२ को वर्ग B को सवारी चालक अनुमतिपत्र लिएकोमा त्यसमा F र G थपी कीर्ते गरेका भन्ने देखिएको, प्रतिवादीले पूरै लाइसेन्स कीर्ते नगरी वर्गसम्म थप गरी सो हदसम्म कीर्ते गरी अनुमतिपत्र बनाएको देखिँदा सो हदसम्ममात्र कीर्ते गरेको अवस्थामा कीर्ते कागजको ९ नं. बमोजिम सजाय हुने र कीर्ते कागजको ७, १२ नं. आकर्षित हुने नदेखिँदा कीर्ते कागजको ९ नं. बमोजिम प्रतिवादीलाई रू. ५०।– जरीवाना हुने ठहर्‍याएको शुरू ललितपुर जिल्ला अदालतको फैसला सदर हुने ठहर्छ भन्नेसमेत व्यहोराको पुनरावेदन अदालत, पाटनको मिति २०६८।८।१८ को फैसला ।

प्रतिवादीले विधिवत् प्राप्त गरेको चालक अनुमतिपत्रमा B वर्गको मात्र सवारी चलाउने इजाजत दिएको देखिन्छ । उक्त चालक अनुमतिपत्र सरकारी छाप र दस्तखत भएको सरकारी कार्यालयबाट जारी भएको सरकारी कागज रहेको कुरामा विवाद छैन । प्रतिवादीले आफ्नो नाममा जारी भएको बी. वर्गको अनुमति पत्रलाई सच्चाई नियमानुसार लिइने कुनै लिखित एवं प्रयोगात्मक परीक्षाहरूमा सहभागी नभई, आवेदन फारम नभरी क्रमशः F र G थप गरी सरकारी छाप र दस्तखत भएको कागज व्यहोरा सच्चाई थप गरी कीर्ते गरेको र प्रयोग गर्दैआएको अवस्था प्रतिवादीको बयानलगायत कागज प्रमाणहरूबाट पुष्टि भै फैसलालेसमेत स्वीकार गरिरहेको अवस्थामा कीर्ते कागजको १२ नं. ले प्रतिवादीलाई थप १ वर्ष कैद गर्नुपर्ने स्पष्ट कानूनी व्यवस्था भैरहेकोमा १२ नं. आकर्षित. नहुने भनी भएको फैसला त्रुटिपूर्ण भएकोले दोहोर्‍याई हेर्ने निस्सा प्रदान गरी उक्त फैसला बदर गरी प्रतिवादीलाई अभियोग दावीबमोजिम सजाय गरी पाऊँ भन्नेसमेत व्यहोराको वादी नेपाल सरकारको तर्फबाट यस अदालतमा दायर हुन आएको निवेदन ।

सरकारी छाप दस्तखत भएको सवारी चालक अनुमतिपत्रमा कीर्ते गरी कीर्ते कागजको ९ नं. अनुसार जरीवाना भएकोमा सोही महलको १२ नं. अनुसार थप सजाय नगरेको फैसलामा गम्भीर त्रुटि देखिन आएको हुँदा न्याय प्रशासन ऐन, २०४८ को दफा १२ को उपदफा (१) को खण्ड (क) अनुसार दोहोर्‍याई हेर्ने निस्सा प्रदान गरिएको छ भन्नेसमेतको यस अदालतको संयुक्त इजलासको मिति २०६९।२।३० को आदेश ।

नियमबमोजिम आजको दैनिक मुद्दा पेशी सूचीमा चढी निर्णयार्थ इजलाससमक्ष पेश हुन आएको प्रस्तुत मुद्दाको शुरू एवं रेकर्ड मिसिलसमेतको अध्ययन गरी पुनरावेदक वादी नेपाल सरकारको तर्फबाट उपस्थित विद्वान सहन्यायाधिवक्ता श्री खगराज पौडेलले प्रतिवादीले आफ्नो नाउँमा जारी भएको B वर्गको सवारी चालक अनुमतिपत्रलाई सच्चाई F र G वर्ग थप गरी सरकारी छाप र दस्तखत भएको व्यहोरा सच्चाई थप गरी कीर्ते गरेको र प्रयोग गर्दै आएको पुष्टि भएको अवस्थामा कीर्ते कागजको १२ नं. ले थप सजाय गर्नुपर्नेमा सो नगरी ऐ. को ९ नं. ले मात्र सजाय गरेको पुनरावेदनको फैसला मिलेको नहुँदा सो बदर हुनुपर्छ भनी प्रस्तुत गर्नु भएको बहससमेत सुनियो ।

यसमा प्रतिवादी निराजन सापकोटाले यातायात व्यवस्था कार्यालय, बाग्मतीबाट जारी हुने सवारी चालक अनुमतिपत्र बनाई नक्कली सरकारी छाप दस्तखत तथा होलोग्राम आफैँ लगाई सरकारी कर्मचारीको दस्तखतसमेत नक्कल गरी नक्कली सवारी चालक अनुमतिपत्र प्रयोग गरी कीर्ते कागजको १ र ३ नं. बमोजिम कसूर गरेको देखिँदा ऐ.को. ७, ९, र १२ नं. बमोजिम सजाय गरी पाऊँ भन्ने मुख्य अभियोग दावी रहेको प्रस्तुत मुद्दामा प्रतिवादीले पूरै लाइसेन्स कीर्ते नगरी वर्ग मात्र थप गरी अनुमतिपत्र बनाएको देखिँदा निज प्रतिवादीलाई कीर्ते कागजको ९ नं. बमोजिम रू. ५०।– जरीवाना हुने र थप सजायतर्फको दावी नपुग्ने गरी भएको शुरू ललितपुर जिल्ला अदालतको फैसला नै सदर गरेको पुनरावेदन अदालत, पाटनको फैसलाउपर चित्त नबुझाई दोहोर्‍याई पाउन वादी नेपाल सरकारको तर्फबाट निवेदन परी सो निवेदनमा निस्सा प्राप्त भई यस इजलाससमक्ष पेश हुन आएको  रहेछ ।

उल्लिखित तथ्य, पुनरावेदन जिकीर एवं विद्वान सहन्यायाधिवक्ताले प्रस्तुत गर्नु भएको बहससमेतको सन्दर्भमा प्रस्तुत मुद्दामा मूलतः शुरू फैसला सदर गरेको पुनरावेदन अदालत, पाटनको फैसला मिलेको छ छैन र वादी नेपाल सरकारको तर्फबाट परेको प्रस्तुत पुनरावेदन जिकीर पुग्न सक्ने नसक्ने के रहेछ सो सम्बन्धमा निर्णय दिनुपर्ने देखियो । 

      २. निर्णयतर्फ विचार गर्दा यसमा पुनरावेदक वादीले मुख्यरूपमा सरकारी छाप र दस्तखत कीर्ते गरेको अवस्थामा कीर्ते कागजको १२ नं. ले थप सजाय गर्नुपर्नेमा सो नगरेको पुनरावेदन अदालतको फैसला त्रुटिपूर्ण रहेको भनी जिकीर रहेको देखिन्छ । सो जिकीरतर्फ हेर्दा पुनरावेदन अदालतको फैसलाले समेत प्रतिवादीले प्राप्त गरेको सवारी चालक अनुमतिपत्रमा कीर्ते गरेको भन्ने तथ्यलाई स्वीकार गरी निजलाई कीर्तेतर्फको कसूरमा सजाय भएको अवस्था देखिन्छ । प्रतिवादीले विधिवत् प्राप्त गरेको सवारी चालक अनुमतिपत्रमा B वर्गको मात्र सवारी चलाउने इजाजत दिएको देखिन्छ । प्रतिवादीले प्राप्त गरेको उक्त अनुमतिपत्र सरकारी छाप र दस्तखत भएको सरकारी कार्यालयबाट जारी भएको सरकारी कागज भएको तथ्यमा समेत विवाद रहेको देखिँदैन । प्रतिवादीले आफ्नो नाममा जारी भएको B वर्गको अनुमतिपत्रलाई सच्याई नियमानुसार लिइने कुनै पनि परीक्षामा संलग्न नभै फारमसमेत नभरी आफूसँग भएको अनुमतिपत्रमा F र G वर्ग थप गरी सरकारी छाप र दस्तखत भएको कागज व्यहोरा सच्याई थप गरी कीर्ते गरी सोको प्रयोगसमेत गरिरहेको तथ्यलाई मिसिल संलग्न निज प्रतिवादीको बयान, यातायात व्यवस्था कार्यालयको च.नं. १५४ मिति २०६६।६।२३ को पत्रसमेतबाट पुष्टि भइरहेको देखिन्छ ।

      ३. प्रतिवादीले कीर्ते गरेको ठहर्‍याई कीर्ते कागजको ९ नं. बमोजिम रू ५० जरीवाना गर्ने गरी शुरूले गरेको फैसला नै सदर ठहर्‍याई पुनरावेदन अदालतले फैसला गरेको देखिन्छ । पुनरावेदन अदालतसमेतले सजाय गरेको कीर्ते कागजको ९ नं. हेर्दा, “लिखतमा जम्मै कीर्ते नगरी अङ्क वा व्यहोरा घटी बढी पारी कीर्ते गरेमा जति बढी कीर्ते गरेको हो उति कुरामा मात्र सजाय गर्नुपर्छ मितिसम्म अघिपछि पारेको रहेछ भने सो गर्दा बिगो खुलेकोमा जे जति बेहक हुने वा नोक्सान हुने गरी अघि पछि पारेको हो सोही बिगोको सयकडा २५ ले जरीवाना गर्नुपर्छ । बिगो नखुलेको मुद्दामा रू ५० जरीवाना गर्नुपर्छ” भनी कीर्ते गरेकोमा बिगो खुलेको अवस्थामा के कति जरीवाना गर्ने र नखुलेकोमा के कति जरीवाना गर्ने भनी बिगो कायम गर्ने सम्बन्धमा व्यवस्था गरेको देखिन्छ । सोही महलको १२ नं. मा “सरकारी अड्डाको छाप वा सरकारी काममा सरकारी कर्मचारीको छाप दस्तखत वा छाप दस्तखत भएको सरकारी कागज कीर्ते गर्नेलाई यसै महलको अरू नम्बरले हुने सजायमा १ वर्ष र उसै अड्डाको कर्मचारीले कीर्ते गरेमा २ वर्ष थप कैद हुन्छ” भन्ने व्यवस्था भई उक्त ९ नं.ले बिगोमा सजाय भए पनि र कीर्ते आंशिक वा पूर्ण जुनसुकै भएपनि यदि सरकारी अड्डाको छाप वा सरकारी काममा सरकारी कर्मचारीको छाप दस्तखत वा छाप दस्तखत भएको सरकारी कागज कीर्ते गरेको अवस्थामा थप १ वर्ष कैद गर्नुपर्ने व्यवस्था गरेको देखिन्छ ।

      ४. प्रस्तुत मुद्दामा प्रतिवादीले विधिवत्‍रूपमा B वर्गको मात्र सवारी चालक अनुमतिपत्र पाएकोमा सो अनुमतिपत्रमा F र G वर्गसमेत थप गरी अड्डाको छाप, होलोग्राम तथा सरकारी कर्मचारीको दस्तखतसमेत नक्कली गरी आफूलाई फाइदा हुने गरी सरकारी छाप दस्तखत कीर्ते गरी सो अनुमतिपत्र प्रयोगमा समेत ल्याएको मिसिल संलग्न कागजातहरू तथा प्रतिवादीको बयानबाट स्थापित भएको देखिन्छ । आंशिक वा पूर्ण जुनसुकै प्रकारको कीर्ते गरेको भए पनि सरकारी छाप दस्तखत कीर्ते गरेको प्रमाणित भएको अवस्थामा कीर्ते कागजको उक्त १२ नं.ले उसै अड्डाको कर्मचारी बाहेक अन्यलाई १ वर्ष थप कैदको सजाय गर्नुपर्ने कानूनी व्यवस्था रहेको देखिन्छ ।

      ५. अतः उल्लिखित विवेचित आधार प्रमाणबाट प्रतिवादीले सरकारी अड्डाको छाप वा सरकारी काममा सरकारी कर्मचारीको छाप दस्तखत वा छाप दस्तखत भएको सरकारी कागज कीर्ते गरी सो कीर्ते अनुमतिपत्रलाई प्रयोगमा समेत ल्याएको प्रमाणित भई कीर्ते कागजको ९ नं. ले रू ५०। जरीवाना भई सोही महलको १२ नं. बमोजिम थप १ वर्ष कैदसमेत हुने ठहर्छ । कीर्ते कागजको १२ नं. बमोजिम थप सजायतर्फको दावी नपुग्ने ठहर्‍याएको शुरू फैसला सदर गरेको पुनरावेदन अदालतको फैसला सो हदसम्म उल्टी हुने ठहर्छ । अरूमा तपसीलबमोजिम गर्नू ।

तपसील

यसमा माथि ठहर खण्डमा उल्लेख भएबमोजिम पुनरावेदन अदालत, पाटनको फैसला केही उल्टी भई प्रतिवादी निराजन सापकोटालाई मुलुकी ऐन, कीर्ते कागको १२ नं. ले थप १ (एक) वर्ष कैदको सजाय हुने ठहरेकोले सोको लगत कसी असूल गर्नु भनी प्रस्तुत फैसलाको लगत जिल्ला अदालत, ललितपुरलाई दिनू ........................१

दायरीको लगत कट्टा गरी मिसिल नियमानुसार अभिलेख शाखामा बुझाई दिनू.........................२

 

उक्त रायमा सहमत छु ।

न्या.सुशीला कार्की

 

इति संवत् २०७० साल माघ २४ गते रोज ६ शुभम् .....

 

इजलास अधिकृत : हरिकृष्ण श्रेष्ठ