निर्णय नं. ३२१५ - उत्प्रेषण वा उपयुक्त आज्ञा, आदेश वा पुर्जी जारी गरिपाउँ
निर्णय नं. ३२१५ ने.का.प. २०४४ अङ्क ९
संयुक्त इजलास
माननीय न्यायाधीश श्री हरिहरलाल राजभण्डारी
माननीय न्यायाधीश श्री प्रचण्डराज अनिल
सम्वत् २०४२ सालको रि.नं. १९५३
विषय : उत्प्रेषण वा उपयुक्त आज्ञा, आदेश वा पुर्जी जारी गरिपाउँ ।
निवेदक : जि.सुनसरी सिंगिया गा.पं. वार्ड नं. ६ बस्ने राम प्रसाद घिमिरे
विरुद्ध
विपक्षी : सुनसरी जिल्ला अदालत, सुनसरी इनरुवा ।
ऐ.अदालत अ.जि.न्या.श्री उद्धव प्रसाद बास्कोटा ।
जि.सुनसरी धरान नगर पञ्चायत वार्ड नं.३ बस्ने विष्णु कुमारी श्रेष्ठ ।
आदेश भएको मिति: २०४४।६।२२।५ मा
कानुन व्यवसायी नियमावली, २०२५ को नियम २८ ले आफ्नो व्यवसायको प्रतिकूल आचरण गरेमा जिल्ला न्यायाधीशले त्यस्तो प्रमाणपत्रवाला व्यवसायीको प्रमाणपत्र खारेज गर्न सक्ने व्यवस्था भएको पाइने ।
(प्रकरण नं. १०)
निवेदक तर्फबाट: विद्वान अधिवक्ता श्री राजाराम कर्माचार्य
प्रत्यर्थी तर्फबाट: विद्वान सह-न्यायाधिवक्ता श्री खगेन्द्र बस्नेत
उल्लेखित मुद्दाःX
आदेश
न्या.हरिहरलाल राजभण्डारीः नेपालको संविधान, २०१९ अन्तर्गत परी निर्णयार्थ पेश भएको प्रस्तुत रिट निवेदनको संक्षिप्त विवरण यसप्रकार छ ।
२. विपक्षीको नाउँ दर्ता हकको जि.सुनसरी सिंगिया गा.पं.वार्ड नं.६(ग) कि.नं.६ को ३–४–१७½ ज.वि.विपक्षीको नामबाट कीर्ते वारिशनामा खडा गरी, कीर्ते मन्जूरनामा पास गरी मिलापत्र मैले गरेको भनी मेरो विरुद्ध कानुनी कारवाही गरिपाउँ भन्ने व्यहोरा दर्शाई विपक्षी नं. ३ ले विपक्षी नं. १ समक्ष निवेदन गरेकी । बिन्तिपत्रद्वारा म्याद थामी आफ्नो यथार्थता दर्शाई आफूले कीर्ते नगरेको लिखित जवाफ प्रस्तुत गरेको थिएँ । विपक्षी नं.१ का अ.जि.न्या.उद्धवप्रसाद बास्कोटाबाट मिति २०४२।३।३२ मा कानुनी लेखापढी गर्न पाएको हकबाट वञ्चित गर्ने निर्णय गरियो ।
३. विपक्षी नं. ३ को नाउँमा विवादित जग्गा कायम रहेको होइन । तथ्यको यस परिप्रेक्षमा जग्गाको कीर्ते सम्बन्धमा यकीन निर्णय अदालती कारवाही गरिने कुरा यथावत रहेकै अवस्थामा कसूर गरेको कुराको निर्णय भई नसकी मुद्दा पर्नासाथ सजायँ गरिएको निर्णयमा न्यायिक मनको अभाव समेत भएकोले उक्त निर्णय आदेश उत्प्रेषणको आदेशद्वारा बदर गरिपाउँ भन्ने समेत व्यहोराको रिट निवेदन ।
४. यसमा विपक्षीहरूबाट लिखित जवाफ मगाई नियम बमोजिम पेश गर्नु भन्ने समेत यस अदालत सिंगल बेञ्जको आदेश ।
५. कानुन व्यवसायी नियमावली, २०२५ को नियम २८ को व्यवस्थाले मुद्दाबाट निरोपण हुनु अघि मुद्दाम जे जस्तो निर्णय भए पनि लेखापढी गर्ने व्यक्तिले आफ्नो व्यवसायको प्रतिकूल आचरण गरे भन्ने अदालतलाई लागेमा ऐ.नियमले त्यस्तो लेखापढी गर्ने व्यक्तिलाई निजले पाएको प्रमाणपत्र खारेज गर्न सकिने नै हुँदा उक्त नियम अनुसार रिट निवेदकको लेखापढी गर्ने प्रमाणपत्र खारेज गरेको कानुनसंगत छ भन्ने समेत व्यहोराको प्रत्यर्थी उद्धवप्रसाद वास्कोटाको लिखित जवाफ ।
६. यस अदालतका अ.जि.न्या.उद्धवप्रसाद बास्कोटाको इजलासबाट २०४२।२।३२ मा भएको आदेश यस अदालतबाट कार्यान्वयन भएकोमा त्यस सम्बन्धमा अ.जि.न्या.उद्धवप्रसाद बास्कोटाले आफ्नो व्यहोरा खुलाई लिखित जवाफ प्रस्तुत गरिसक्नु भएकोले कानुन बमोजिम हुन अनुरोध छ भन्ने समेत प्रत्यर्थी सुनसरी जिल्ला अदालतको लिखित जवाफ ।
७. यसमा जानुकादेवी खड्काले निवेदक राम प्रसाद घिमिरे उपर सुनसरी जिल्ला अदालतमा फौ.नं.४६९ मा कीर्ते मुद्दा दायर गरेको देखिँदा उक्त मुद्दा किनारा भयो भएन सो मुद्दा कुन स्थितिमा छ सो को जवाफ सुनसरी जिल्ला अदालतबाट झिकाई आएपछि नियम बमोजिम पेश गर्नु भन्ने यस अदालत संयुक्त इजलासको मिति २०४३।११।२५ को आदेश ।
८. उक्त अदालतमा परेको वादी जानुकादेवी खड्का प्रतिवादी राम प्रसाद घिमिरे समेत भएको कीर्ते मुद्दामा उक्त अदालतबाट प्रतिवादी मध्येका २ जनालाई कीर्ते गरेको ठहर्याई ५ जनालाई सफाई दिई मिति २०४३।८।२५ मा फैसला भइसकेको र सो उपर हालसम्म पुनरावेदन नपरेको भन्ने व्यहोरा सम्मानीत अदालतलाई बोधार्थ दिई लेखिआएको व्यहोरा अनुरोध गरिन्छ भन्ने समेत श्री महान्यायाधिवक्ताको कार्यालयको मिति २०४३।३।३० को पत्र ।
९. नियम बमोजिम पेश भएको प्रस्तुत मुद्दामा रिट निवेदक तर्फबाट उपस्थित विद्वान अधिवक्ता श्री राजाराम कर्माचार्य तथा प्रत्यर्थी अदालतका तर्फबाट उपस्थित विद्वान सह-न्यायाधिवक्ता श्री खगेन्द्र बस्नेतले गर्नु भएको बहस समेत सुनी रिट निवेदकको माग बमोजिम आदेश जारी गर्नु पर्ने नपर्ने के हो ? सो कुराको निर्णय दिनु पर्ने देखिन्छ ।
१०. यसमा निर्णयतर्फ हेर्दा कानुन व्यवसायी नियमावली २०२५ को नियम २८ ले आफ्नो व्यवसायको प्रतिकूल आचरण गरेमा जिल्ला न्यायाधीशले त्यस्तो प्रमाणपत्रवाला व्यवसायीको प्रमाणपत्र खारेज गर्न सक्ने व्यवस्था भएको पाइन्छ । प्रत्यर्थी जिल्ला अदालतबाट यी रिट निवेदक राम प्रसाद घिमिरेलाई लिखित जवाफ दिने मौका प्रदान गरी म्याद दिएकोमा म्याद गुजारी बसेको देखिन्छ । त्यसरी म्याद प्राप्त भएको म्याद गुजारी लिखित जवाफ प्रस्तुत नगर्ने निवेदकले प्राकृतिक न्याय सिद्धान्त प्रतिकूल भयो भन्न मिल्दैन । साथै जानुकादेवी फिरादी भई यी निवेदक समेत उपर दिए दायर गरेको कीर्ते मुद्दाका सम्बन्धमा यस अदालतका आदेशानुसार प्राप्त प्रत्यर्थी सुनसरी जिल्ला अदालतको पत्रको व्यहोराबाट उल्लिखित कीर्ते मुद्दाको निर्णय भइसकेको भन्ने समेत देखिन्छ ।
११. तसर्थ प्रत्यर्थी जिल्ला अदालतबाट कानुन अनुरुप निर्णय भएको देखिँदा रिट निवेदकको माग बमोजिमको आदेश जारी गर्न मिलेन । प्रस्तुत रिट निवेदन खारेज हुने ठहर्छ । फायल नियम बमोजिम गर्नु ।
उक्त रायमा म सहमत छु ।
न्या.प्रचण्डराज अनिल
इतिसम्वत् २०४४ साल आश्विन २२ गते रोज ५ शुभम् ।