शब्दबाट फैसला खोज्‍नुहोस्

निर्णय नं. १९०१ - उत्प्रेषणको आदेश जारी गरिपाउँ

भाग: २६ साल: २०४१ महिना: जेष्ठ अंक:

निर्णय नं. १९०१   ने.का.प. २०४१                   अङ्क २

डिभिजन बेञ्च

इजलाश

माननीय न्यायाधीश श्री धनेन्द्रबहादुर सिंह

माननीय न्यायाधीश श्री हरिहरलाल राजभण्डारी

सम्वत् २०३९ सालको रिट नं. १०००

विषय : उत्प्रेषणको आदेश जारी गरिपाउँ

निवेदक : स्याङ्जा, अर्जुन चौपारी गा.पं. वार्ड नं. ५ डुरुङ खोला सिमलचौर बस्ने देवबहादुर रोक्का क्षेत्री

विरूद्ध

विपक्षी   : सचिव, श्री ५ को सरकार स्वास्थ्य मन्त्रालय, रामशाहपथ काठमाडौं

महानिर्देशक, श्री ५ को सरकार स्वास्थ्य सेवा विभाग टेकुपचली

आदेश भएको मिति :   २०४०।१२।२४।६ मा

§  हाजिर भएको मितिदेखि परीक्षणकाल प्रारम्भ भएको भन्नु पर्ने ।

(प्रकरण नं. ९)

निवेदक तर्फबाट : विद्वान वरिष्ठ अधिवक्ता श्री मुकुन्द रेग्मी

विपक्षी तर्फबाट : विद्वान सरकारी अधिवक्ता श्री भैरवप्रसाद लम्साल

उल्लेखित मुद्दा : x

आदेश

          न्या. धनेन्द्रबहादुर सिंह : मिति ०३९।१।१० को निर्णय बदर गरिपाउँ भनी नेपालको संविधानको धारा ७१ अन्तर्गत पर्न आएको प्रस्तुत रिट निवेदनका संक्षिप्त तथ्य निवेदन जिकिर यस प्रकार रहेछ ।

          २.  म निवेदक विपक्षी मन्त्रालय तथा विभाग अन्तर्गतको हेल्थ असिष्टेण्ट पदमा लो.से.आ.को सिफारिश बमोजिम मिति ०३७।१२।२५ को निर्णय बमोजिम स्थायी नियुक्ति पाई धादिङ जिल्ला फूलखर्क हेल्थपोष्टमा कार्यरत रहिरहेको अवस्थामा मिति ०३९।१।१० को निर्णय बमोजिम नि.से.नि.१०, ११ बमोजिम मेरो नोकरीको अन्त गरिएको विभागको क.प्र.दे.अ.३८३ न.नं. ११०२ प.सं.२०३८ मिति ०३९।१।१६ को गोप्य तथा अत्यन्त जरूरी पत्र मिति ०३९।२।१ मा प्राप्त भई म निवेदकको नोकरी अन्त्य गरिएको जानकारी प्राप्त गरेपछि सो निर्णय उपर नि.से.नि.को १०, १५(१) बमोजिम विपक्षी सचिवज्यू समक्ष निवेदन गरेकोमा विभागको निर्णयलाई नै सदर गरी निर्णय गरेको जानकारी दिइयो ।

          ३.  उक्त निर्णय गर्न मूलरूपमा नि.से.नि.१०, ११ लाई देखाइएको छ उक्त नियममा (क) र (ख) गरी दुई अवस्था राखिएको छ त्यस अनुरूप निवेदकको नियुक्ति करारनामा अन्तर्गत भएको नभई स्थायी रूपमा बहाली पाएको व्यक्ति भएको हुनाले नि.से.नि.१०(११)(क) लाग्ने मान्नु पर्दछ । उक्त नियममा लेखिए अनुसार १०(११)(क) परीक्षणकालको अवधिमा नियुक्त भएकोलाई निजको कुनै दोष वा अनुपयुक्तताले गर्दा परीक्षणकालको अवधि भित्र वा परीक्षणकालको अन्तमा सेवाको अन्त गर्न सक्ने व्यवस्था छ । उक्त नियम अन्तर्गत सेवाको अन्त गर्ने आधार देखाउनु पर्ने अनिवार्यता छ मेरो विरूद्ध मलाई सेवाबाट हटाउन कुनै दोष अथवा अनुपयुक्तता भएको भनी पत्रमा देखाउन सकेको छैन भने सो निर्णय नि.से.नि.को १०(११)(क) विपरीत हुन गएको प्रष्ट छ । मेरो स्थायी नियुक्तिको निर्णय ०३७।१२।२५ मा भएको र निवेदकले उक्त नियुक्ति पत्र ०३८।१।३ मा बुझेको छ भने सोही मितिबाट निवेदक नियुक्ति भइसकेको छ भने त्यस्तो अवस्थामा विपक्षी विभागको ०३९।१।१० को निर्णय मेरो परीक्षणकालको अवधि समाप्त भइसकेको व्यक्ति उपर नि.से.नि.१०, ११ लगाएको प्रष्ट कानूनी त्रुटि छ र नि.से.ऐन, २०१३ को दफा ५(क) र ६(१) विपरीत हुनुको साथै प्राकृतिक न्याय सिद्धान्त समेतको विपरीत हुन गएको छ भन्ने समेत रिट निवेदन जिकिर रहेछ ।

          ४.  विपक्षीहरूबाट लिखितजवाफ मगाई आएपछि पेश गर्नु भन्ने सिङ्गलबेञ्चको मिति ०३९।७।२।२ को आदेश रहेछ ।

          ५.  निवेदकलाई एक वर्षको परीक्षणकालमा राखी हाजिर भएको मितिदेखि लागू हुने गरी स्वास्थ्य सेवा विभागको मिति ०३७।१२।२७ को पत्रबाट स्थायी नियुक्ति गरिएको भए तापनि पछि मात्र हाजिर भएको र परीक्षणकालमा निजको अनुपयुक्तताले गर्दा नि.से.नि.१०।११ बमोजिम मिति ०३९।१।१० को निर्णय अनुसार परीक्षणकाल भित्र निजको नोकरी समाप्त गरिएकोमा कुनै कानूनी त्रुटि छैन भन्ने समेतको एउटै मिलानको सचिव स्वास्थ्य मन्त्रालय र महानिर्देशक स्वास्थ्य सेवा विभागको लिखितजवाफ रहेछ ।

          ६.  निवेदक तर्फबाट रहनुभएका विद्वन वरिष्ठ अधिवक्ता श्री मुकुन्द रेग्मीले नि.से.नि.को १०(११) (क) बमोजिम परीक्षणकालको अवधिमा नियुक्त भएको कुनै कर्मचारीलाई कुनै दोष वा अनुपयुक्तताले गर्दा परीक्षणकालमा सेवा अन्त गर्न सक्ने व्यवस्था छ । तर अन्त गर्ने आधार देखाउन अनिवार्यता छ । मेरो पक्षको विरूद्ध कुनै अनुपयुक्तता भएको आधार देखाई पत्रमा उल्लेख गर्न नसकेकोले उक्त नियमको प्रष्ट त्रुटि छ र परीक्षणकाल समाप्त भइसकेपछि मात्र निर्णय गरेको हुँदा त्रुटि छ भन्ने र विपक्षी मन्त्रालय समेतको तर्फबाट बहस गर्न उपस्थित हुनुभएका विद्वान सरकारी अधिवक्ता श्री भैरवप्रसाद लम्सालले नि.से.नि.को १०, ११ बमोजिम परीक्षणकाल भित्र सेवाको अन्त गरिएकोमा कुनै त्रुटि छैन आधार देखाउन पनि आवश्यक छैन भन्ने समेतको बहस प्रस्तुत गर्नुभयो ।

          ७.  प्रस्तुत विषयमा निवेदकको माग अुनसारको आदेश जारी हुनु पर्ने हो होइन सो कुराको निर्णय दिनु पर्ने हुन आएको छ ।

          ८.  यसमा निर्णयतर्फ हेर्दा रिट निवेदकलाई मिति २०३७।१२।२५ को निर्णयानुसार एक वर्ष परीक्षणकालमा राखी हे.अ.पदमा नियुक्त गरेको परीक्षणकालको अवधि समाप्त भएपछि नोकरी अन्त गरिएको त्रुटिपूर्ण छ भन्ने निवेदन जिकिर देखिन्छ ।

          ९.  सरकारी अधिवक्ताले बेञ्च समक्ष देखाएको रिट निवेदकलाई दिइएको नियुक्ति पत्रमा लागू हुने मिति हाजिर भएको मितिदेखि भन्ने लेखिएको पाइन्छ । रिट निवेदक सर्वप्रथम मिति ०३८।३।२ गते स्वास्थ्य सेवा विभागमा हाजिर भएको भन्ने देखिन्छ । यसबाट सो हाजिर भएको मितिदेखि परीक्षणकाल प्रारम्भ भएको भन्नु पर्ने हुन्छ । रिट निवेदक सर्वप्रथम हाजिर भएको मिति ०३८।३।२ गतेबाट परीक्षणकाल प्रारम्भ भएको कायम गरी ०३९।१।१० मा रिट निवेदकलाई नि.से.नि.१०, ११ बमोजिम परीक्षणकाल भित्रै नोकरी अन्त गरेको भन्ने देखिन्छ । स्वास्थ्य सेवा विभागको लिखितजवाफमा अनुपयुक्तताले गर्दा नि.से.नि.१०, ११ बमोजिम निवेदकको नोकरी समाप्त गरिएको भन्ने उल्लेख भएको छ । निजामती सेवा नियमावली, २०२१ को नियम १०, ११ मा निम्नलिखित अवस्थामा कुनै निजामती कर्मचारीको नोकरी अन्त गर्नु परेमा उपयुक्त कार्यविधि अपनाउन पर्ने छैन भन्दै निम्नलिखित (क) मा परीक्षणकालको अवधिमा नियुक्त भएकोलाई निजको कुनै दोष अथवा अनुपयुक्तताले गर्दा परीक्षणकालको अवधि भित्र अथवा परीक्षणकालको अवधिको अन्तमा भन्ने उल्लेख भएको पाइन्छ । सो नि.से.नि.२०२१ को नियम १०, ११ मा उल्लेख भएअनुसार अनुपयुक्तताको कारणबाट रिट निवेदकलाई नोकरीबाट अन्त गर्ने गरी गरेको प्रत्यर्थी स्वास्थ्य सेवा विभागको ०३९।१।१० को निर्णय र सोही निर्णयलाई सदर गरेको स्वास्थ्य मन्त्रालयको मिति ०३९।५।२८ को निर्णय त्रुटिपूर्ण रहेछ भन्न सकिने स्थिति नहुँदा निवेदकका माग अनुसारको आदेश जारी गर्न मिलेन । प्रस्तुत रिट निवेदन खारेज हुने ठहर्छ । फाइल नियम बमोजिम गरी बुझाई दिनु ।

 

उक्त रायमा म सहमत छु ।

 

न्या. हरिहरलाल राजभण्डारी

 

इति सम्वत् २०४० साल चैत्र २४ गते रोज ६ शुभम् ।

 

भर्खरै प्रकाशित नजिरहरू

धेरै हेरिएका नजिरहरु