निर्णय नं. २००६ - लिखत पास
निर्णय नं. २००६ ने.का.प. २०४१ अङ्क ५
डिभिजन बेञ्च
इजलाश
माननीय न्यायाधीश श्री पृथ्वीबहादुर सिंह
माननीय न्यायाधीश श्री जोगेन्द्रप्रसाद श्रीवास्तव
सम्वत् २०३९ सालको दे.पु.नं. ४९०
मुद्दा : लिखत पास
निवेदक/प्रतिवादी : जि. सुनसरी मदेसा गापं. वडा नं. १ मदेसा बस्ने दलबहादुर कार्की समेत
विरूद्ध
विपक्षी/वादी : देवेन्द्रबहादुर कार्की
फैसला भएको मिति : २०४१।५।३१।१ मा
§ अंशियारहरू नै लिखतमा मञ्जूरी साक्षी बसेको अंश मुद्दा पर्नुभन्दा अगाडिको लिखत भएको राजीनामामा लेखिएको सम्पूर्ण कित्ताहरू राजीनामामा दिने दाताको नाम दर्ता कायम देखिएबाट त्यस्तो अवस्थामा लिखत पास नहुने भन्ने अवस्था समेत देख्न आउँदैन स्वयं लिखित गरी दिएकोमा स्वीकार गरेको अन्य भाइहरू साक्षी बसेको देखिन्छ । यस्तो अवस्थामा लिखत पारित हुने ठहर्याएको पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय अदालतको फैसला मनासिब ठहर्छ ।
(प्रकरण नं. १०)
निवेदक प्रतिवादी तर्फबाट : विद्वान अधिबक्ता श्री गंगा प्रसाद उप्रेती
विपक्षी वादी तर्फबाट : विद्वान बरिष्ठ अधिबक्ता श्री मुकुन्द रेग्मी
उल्लेखित मुद्दा : x
फैसला
न्या. पृथ्वीबहादुर सिंह : प्रस्तुत मुद्दामा पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय अदालतको ०३८।८।९।३ को निर्णयमा चित्त नबुझी प्रतिवादीको यस अदालतमा पुनरावेदनको निवेदन परी अनुमति पाई निर्णयार्थ यस बेञ्च समक्ष पेश हुनआएको रहेछ ।
२. तथ्य यस प्रकार छ : विपक्षीले म बाट जग्गाको मोल भनी रु.३०,०००। लिई निजको नाममा दर्ता भएको जि. सुनसरी मदेसा गा.पं. वडा नं. १(ग) सर्भे कि.नं. १ को जग्गा ०–१२–१२
कि.नं. ६ को ०–१२–० कि.नं. ७ को १–८–७ कि.नं. ८ को ०–२–० कि.नं. १४ को १–९–२ कि.नं. ३ को पूर्वतर्फबाट ०–७–१७ र कि.नं. ५ को पूर्वतर्फबाट १–८–० समेत जग्गा कित्ता ७ को अवल जग्गा वि.६ गत ०२८ सालको बाली देखि भोग चलन गर्न पाउने गरी ०२८।१।२९ मा मलाई राजीनामा लिखत गरी दिनुभएको सो लिखत अनुसारको राजीनामा पास गरी दिनु हवस भन्दा विपक्षीले आलटाल गरी म्याद गुजारी दिनुभएकोले रजिष्ट्रेशनको ५ नं. ऐन बमोजिम फिराद गर्न आएको छु लिखत अड्डाबाटै पारित गरिपाउँ र विपक्षीलाई सजाय समेत गरिपाउँ भन्ने फिराद ।
३. वादी दावी बमोजिम मैले रु.३०,०००। लिएको होइन विपक्षी मेरो कान्छा भाइ भएको र म घरको मुख्य दाजु भएकोले मैले कर्जा लिई गरी दिएको लिखत यस ईलाकाको धरान न.पं. वार्ड नं. ६ बस्ने भजगोविन्द श्रेष्ठको सो कर्जामा यसै अदालतमा नालेश दिई लिएको रु.१७,६०० यसै अदालतमा दर्खास्त दिई कारबाही चलेकोमा म र मेरा भाइहरू ओमभक्त, डम्बरबहादुर, हरीबहादुर र देवेन्द्रबहादुर समेतले ३५२०। का दरले बराबरी हिस्सा बुझाउनु पर्नेमा सो कर्जा हामी समेत ४ भाइसँग नभएको मौका हुँदा वादीलाई सो सगोलको कर्जा बुझाउनु पर्यो भन्दा रु.हाली राख पछि तिम्रो लाग्ने जति कटाई बाँकी १४०। हामी ४ भाइको भाग केही दिन पछि बुझाउछौं भन्दा अरू भाइसँग व्यवहार मिलाउन सकिँदैन तपाई दाजु नै मुख्य हुनुभएकोले तपाई लाई दिन्छौं १७,६००। को तपाईको नाम दर्ताको जग्गा दिने गरी तमसुक लेखी रु.लगी साहु तिरी दिनुहोस पछि भर्ना लिई लिखत फटल गरांैला ६ महीना सम्ममा नतिरे उसै बखत पञ्चकृति मोल गरी रजिष्ट्रेशन पास गरी दिनु होला भनी वादीले भन्दा घरको कुरो हो अविश्वासले हुने छैन भन्ने सम्झी जग्गाको मोलहरू र नम्बरहरू पछि हालौंला भनी भन्दा जग्गाको लालपूर्जा पाउँ अर्को कित्ता खाली भई रहोस् भनी साक्षीका रोहवरमा भन्दा विश्वास मानी सबैका रोहवरमा अंकहरू कित्ता नम्बरहरू खोली लिखत लेखी सहिछाप गरेको हो । वादी दावी बमोजिमको जग्गा पास गर्ने शर्त नभई साहुको व्यवहार मिलाउनको लागि गरेको हो लिखत झिकाई हेर्न पाउँ उस बखत नामकरण गर्छु वादीलाई जग्गा लिखत गरी नदिएको हुँदा पास गरी दिनु पर्ने होइन झुठ्ठा दावीबाट अलग फुर्सद गराई पाउँ भन्ने प्रतिउत्तर ।
४. लिखत हेर्न पाउँ भनी प्र.ले भन्दा शुरू अदालतबाट २०३०।७।२१ का दिन तोकेका तारेखमा निज उपस्थित नभई गुजारी बसेको ।
५. वादी देवेन्द्रबहादुर, प्र.बलबहादुर समेत उपर अंश मुद्दा परिरहेको हुँदा लिखत पास मुद्दा मुलतवी राखी पाउँ पू.क्षे.अ.को आदेश अनुसार मुलतवी जगाई कारबाही चलेको ।
६. शुरू सुनसरी जिल्ला अदालतले जम्मा ७ कित्ता जग्गाहरू प्रतिवादीले हक छाडी गरी दिएको मिति २०२८।११।२९ को राजीनामाको लिखत अनुसार वादीले सो जग्गा पास गरी लिन पाउने ठहर्छ भन्ने ०३६।४।३० को सु.जि. अ.को फैसला ।
७. सो फैसलामा चित्त बुझेन दावी अनुसार ४ भाग लाग्ने कर्जा मलाई मात्र लाग्ने नभई वादीको झुठ्ठा दावीस्वीकार गरी शुरूअदालबाट भएको त्रुटिपूर्ण फैसला बदर गरिपाउँ भन्ने प्रतिवादीको पुनरावेदन ।
८. यसमा पुनरावेदक दलबहादुरले लिखत गरी दिएकोमा स्वीकार गरेको र अन्य भाइहरू हरिबहादुर, डम्बरबहादुर साक्षी बसेको देखिँदा लिखित पारित हुने ठहर्याएको शुरू सुनसरी जिल्ला अदालतको इन्साफ मनासिब छ भन्ने समेत मिति ०३८।८।९।३ को पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय अदालतको फैसला ।
९. अंश लिखित बदर मुद्दामा पुनरावेदनको अनुमति दिने आदेश भएकोले प्रस्तुत लिखत पास मुद्दामा पनि पुनरावेदनको अनुमति प्राप्त भएको नियमबमोजिम दैनिक पेशी सूचीमा चढी पेश हुनआएको प्रस्तुत मुद्दामा निवेदक प्रतिवादी हरिबहादुर कार्कीको तर्फबाट उपस्थित हुनुभएका विद्वान अधिवक्ता श्री गंगाप्रसाद उप्रेतीले ऋण वापतमा जग्गा लिलाम हुन लाग्दा ऋण तिर्न बुझाउन भनी विपक्षीसँग ऋण लिएकोले ५ भागको १ भाग तिर्न बुझाउनु पर्ने वादी सहमत नभएको भन्ने र विपक्षी वादी देवेन्द्रबहादुर तर्फबाट उपस्थित रहनुभएका विद्वान वरिष्ठ अधिवक्ता श्री मुकुन्द रेग्मीले प्रतिवादीले लिखत गरी दिएकोमा स्वीकार गरेको अन्य भाइहरू साक्षी बसेको देखिन्छ भन्ने समेत बहस प्रस्तुत गर्नुभयो ।
१०. यसमा निर्णयतर्फ विचार गर्दा अंशियारहरू नै लिखतमा मञ्जूरी साक्षी बसेको अंश मुद्दा पर्नुभन्दा अगाडिको लिखत भएको र राजीनामामा लेखिएको सम्पूर्ण कित्ताहरू राजीनामामा दिने दाता दलबहादुरको नाम दर्ता कायम देखिएबाट त्यस्तो अवस्थामा लिखत पास नहुने भन्ने अवस्था समेत देखिन आउदैन स्वयं दलबहादुरले लिखत गरी दिएकोमा स्वीकार गरेको अन्य भाइहरू हरिबहादुर डम्बरबहादुर साक्षी बसेको देखिन्छ । यस्तो अवस्थामा लिखत पारित हुने ठहर्याएको पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय अदालतको मिति २०३८।८।९।३ को फैसला मनासिब ठहर्छ । मिसिल नियमबमोजिम गरी बुझाई दिनु ।
उक्त रायमा म सहमत छु ।
न्या. जोगेन्द्रप्रसाद श्रीवास्तव
इति सम्वत् २०४१ साल भाद्र ३१ गते रोज १ शुभम् ।